Την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου, ο πρωθυπουργός της χώρας εγκαινίασε την επέκταση του λιμανιού του Πειραιά στην Πειραϊκή, μια θηριώδη προσθήκη -6 προβλήτες κρουαζιερόπλοιων- του ήδη υπερμεγέθους υπάρχοντος. Πρόκειται για καταφανώς παράνομη διαδικασία αφού το έργο στερείται έγκρισης της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) από την αρμόδια αρχή της ΕΣΑΛ (Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων). Να σημειώσουμε ότι για το συγκεκριμένο έργο απαιτείται Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), λόγω της έκτασης και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης που επιφέρει στην ήδη εξαιρετικά επιβαρυμένη πολεοδομική ενότητα Πειραιά (δήμοι Πειραιά, Κερατσινίου – Δραπετσώνας, Περάματος).
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Έκθεση της Επιτροπής του Δημοτικού Συμβουλίου Πειραιά, στην οποία μετέχουν οι συντηρητικές παρατάξεις και η παράταξη που στηρίχθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, καταλήγει ότι «χρειάζεται η αναθεώρηση και ανακατεύθυνση της ΜΠΕ ως Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) προκειμένου να συνυπολογιστούν οι σωρευτικές επιπτώσεις των δεκάδων νέων και υφιστάμενων λιμενικών ή συνοδών έργων στη συνολική ζωή, τη θάλασσα και την ατμόσφαιρα, όπως και οι επιδράσεις τους στις άμεσα γειτνιάζουσες αστικές περιοχές αλλά και την ευρύτερη Πειραϊκή ενδοχώρα».
Είναι προφανές ότι αυτό που αναγνωρίζει η δημοτική επιτροπή δεν διορθώνεται με εμβαλωματικές λύσεις γιατί απλούστατα το νέο λιμάνι στην Πειραϊκή δεν χωρά στην πόλη του Πειραιά, η οποία χάνει τα αστικά της χαρακτηριστικά και μετατρέπεται σε «πόλη» για να εξυπηρετεί το λιμάνι. Να θυμίσουμε ότι όλοι οι φορείς της πόλης είναι ριζικά αντίθετοι στο mall και το ξενοδοχείο που σχεδιάζει η COSCO όπως και στην υφαρπαγή της περιοχής Παλατάκι.
Ταυτόχρονα, ο Δήμος Κερατσινίου – Δραπετσώνας έχει δηλώσει ότι δεν θέλει επέκταση των containers και το car terminal, ενώ ο Δήμος Περάματος δεν θέλει κανένα από τα νέα έργα που σχεδιάζονται.
Εκχώρηση μέσων και εργαλείων εθνικού σχεδιασμού
Το λιμάνι του Πειραιά έχει περιέλθει τμηματικά στην COSCO, αρχικά επί των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια μέσω ΤΑΙΠΕΔ (αργότερα Υπερταμείο) επί ΣΥΡΙΖΑ.
Η υπαρκτή εμπειρία από την παράδοση του ΟΛΠ είναι τραγική αλλά και διδακτική. Η εκχώρηση βασικών μέσων παραγωγής, κρίσιμων για την εθνική οικονομική πολιτική, σε εξωχώριες κρατικές εταιρείες και μάλιστα εξαιρετικά ισχυρών κρατών, όπως εν προκειμένω η κινέζικη COSCO, αποτελεί εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας και ουσιωδών μέσων και εργαλείων εθνικού σχεδιασμού.
Το λιμάνι του Πειραιά δεν είναι ένα οποιοδήποτε λιμάνι. Εντάσσεται στο δίκτυο διακίνησης από την Ανατολή προς την Ευρώπη που σχεδιάζει και υλοποιεί ο κινέζικος κρατικός καπιταλισμός. Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο γεωπολιτικό σχέδιο – αυτό του δρόμου του Μεταξιού, ασύμβατου με τις ανάγκες των λιμενικών υποδομών της χώρας μας. Γι’ αυτό και η μόνη λύση για να σταματήσει αυτή η πολλαπλά καταστροφική επέκταση του λιμανιού είναι να μην πραγματοποιηθεί το νέο λιμάνι για κρουαζιερόπλοια στην Πειραϊκή, επίσης να εφαρμοστούν όλες οι άλλες επιμέρους σχετικές προτάσεις που προωθούν: Ενεργοί Πολίτες Α Κοινότητας – Όχι Λιμάνι στην Πειραϊκή, δημοτική παράταξη Ανταρσία στο Λιμάνι.
Εκτενής κριτική της ΜΠΕ
Εκ μέρους της κίνησης Ενεργοί Πολίτες Α Κοινότητας – Όχι Λιμάνι στην Πειραϊκή έχει ήδη κατατεθεί εκτενής κριτική της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ΟΛΠ – COSCO που υπογράφεται από την επιστημονική ομάδα: Βήνη Δήμητρα διευθύντρια Παιδιατρικής ΜΝΜΑ Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας – μεταπτυχιακό Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Γιαννούλου Ανθή δικηγόρο, Σκλαβούνο Γεράσιμο, δρ χωροτάκτη – πολεοδόμο University Paris X, Τσελέντη Βασίλειο χημικό μηχανικό, καθηγητή Πανεπιστημίου Πειραιά, Χαραλαμπάκη Ιωάννη, φαρμακοποιό, Δίκτυο Ριζοσπαστικής Οικολογίας.
Το λιμάνι του Πειραιά έχει περιέλθει τμηματικά στην COSCO, αρχικά επί των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια μέσω ΤΑΙΠΕΔ (αργότερα Υπερταμείο) επί ΣΥΡΙΖΑ.
Η υπαρκτή εμπειρία από την παράδοση του ΟΛΠ είναι τραγική αλλά και διδακτική. Η εκχώρηση βασικών μέσων παραγωγής, κρίσιμων για την εθνική οικονομική πολιτική, σε εξωχώριες κρατικές εταιρείες και μάλιστα εξαιρετικά ισχυρών κρατών, όπως εν προκειμένω η κινέζικη COSCO, αποτελεί εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας και ουσιωδών μέσων και εργαλείων εθνικού σχεδιασμού.
Το λιμάνι του Πειραιά δεν είναι ένα οποιοδήποτε λιμάνι. Εντάσσεται στο δίκτυο διακίνησης από την Ανατολή προς την Ευρώπη που σχεδιάζει και υλοποιεί ο κινέζικος κρατικός καπιταλισμός. Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο γεωπολιτικό σχέδιο – αυτό του δρόμου του Μεταξιού, ασύμβατου με τις ανάγκες των λιμενικών υποδομών της χώρας μας. Γι’ αυτό και η μόνη λύση για να σταματήσει αυτή η πολλαπλά καταστροφική επέκταση του λιμανιού είναι να μην πραγματοποιηθεί το νέο λιμάνι για κρουαζιερόπλοια στην Πειραϊκή, επίσης να εφαρμοστούν όλες οι άλλες επιμέρους σχετικές προτάσεις που προωθούν: Ενεργοί Πολίτες Α Κοινότητας – Όχι Λιμάνι στην Πειραϊκή, δημοτική παράταξη Ανταρσία στο Λιμάνι.
Εκτενής κριτική της ΜΠΕ
Εκ μέρους της κίνησης Ενεργοί Πολίτες Α Κοινότητας – Όχι Λιμάνι στην Πειραϊκή έχει ήδη κατατεθεί εκτενής κριτική της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ΟΛΠ – COSCO που υπογράφεται από την επιστημονική ομάδα: Βήνη Δήμητρα διευθύντρια Παιδιατρικής ΜΝΜΑ Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας – μεταπτυχιακό Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Γιαννούλου Ανθή δικηγόρο, Σκλαβούνο Γεράσιμο, δρ χωροτάκτη – πολεοδόμο University Paris X, Τσελέντη Βασίλειο χημικό μηχανικό, καθηγητή Πανεπιστημίου Πειραιά, Χαραλαμπάκη Ιωάννη, φαρμακοποιό, Δίκτυο Ριζοσπαστικής Οικολογίας.
Αναφέρουμε τα βασικά σημεία:
Η ΜΠΕ της ΟΛΠ – COSCO στηρίζεται σε αυθαίρετες παραδοχές, με ελλιπή επιστημονικά κριτήρια και αποκρύπτει τις συνέπειες για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Αναλυτικότερα,
1. Στα έγγραφα που έχουν κατατεθεί από την ΟΛΠ Α.Ε δεν υπάρχει ολοκληρωμένη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων των αέριων ρύπων.
Η κατατεθειμένη μελέτη δεν βασίζεται σε πρόγραμμα παρακολούθησης ατμοσφαιρικών εκπομπών. Σύμφωνα με παραδοχή του ΟΛΠ «… οι μετρήσεις αυτές δεν καλύπτουν τη συνολική περιοχή του λιμανιού ενώ ταυτόχρονα τα μετρούμενα επίπεδα ρύπων συνδέονται με όλες τις πηγές αερίων ρύπων στην ευρύτερη περιοχή και δεν αντανακλούν τις επιπτώσεις από τις δραστηριότητες του λιμένα».
Συνεπώς δεν περιέχεται καμιά επιστημονική μελέτη εκτίμησης των επιπτώσεων από τα προτεινόμενα έργα και ο Πίνακας, που κατατίθεται από τον ΟΛΠ για την παρουσίαση των επιπτώσεων του προτεινόμενου Προγράμματος ανά Περιβαλλοντική Παράμετρο Αναφοράς, δεν βασίζεται σε συγκεκριμένες ΜΠΕ για κάθε έργο, όπως απαιτεί ο Νόμος 2011/4014. Τα συμπεράσματα της ως άνω αξιολόγησης, κρίνονται ως αυθαίρετα, καθώς δεν βασίζονται σε αξιόπιστα επιστημονικά στοιχεία.
2. Αντί επιστημονικών μελετών, ο ΟΛΠ παρουσιάζει Εκτίμηση και Αξιολόγηση της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης με χρήση Μαθηματικών Προσομοιώσεων, στην περιοχή του Λιμένα Πειραιώς, η οποία δεν βασίζεται στις μετρήσεις του σταθμού ελέγχου και μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που λειτουργεί ο ΟΛΠ επί σειρά ετών.
3. Δεν προβλέπεται η παρακολούθηση των καρκινογόνων αιωρούμενων σωματιδίων PM2,5 τα οποία είναι τα πιο επικίνδυνα για την υγεία και είναι υποχρεωτική η μέτρησή τους από την Ε.Ε.
4. Δεν υπάρχει μελέτη κοινωνικού κόστους. Δεν εκτιμώνται στη ΜΠΕ τα εξωτερικά κόστη που συνδέονται με τις ζημιές που επιβάλλουν οι εκπομπές των κρουαζιερόπλοιων, κυρίως στην ανθρώπινη υγεία και στο δομημένο περιβάλλον από τις ατμοσφαιρικές εκπομπές.
5. Η ποιότητα της ατμόσφαιρας καθορίζεται από τις συνολικές ετήσιες εκπομπές των κρουαζιερόπλοιων από παραμονή στο λιμάνι που είναι πενταπλάσιες από τις αντίστοιχες εκπομπές λόγω κίνησης και ελιγμών.
6. Δεν υπάρχει μελέτη για ηλεκτροδότηση από ξηράς.
7. Δεν υπάρχει μελέτη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Είναι απαραίτητο να εκπονηθεί μελέτη αξιολόγησης της ευπάθειας της λειτουργίας του λιμένα και των υφιστάμενων και νέων έργων (Λιμάνι Κρουαζιέρας στην Πειραϊκή) αρμοδιότητας ΟΛΠ Α.Ε., ώστε να διερευνηθούν διεξοδικά οι επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προσαρμογής σε αυτή.
8. Οι μετρήσεις του θορύβου είναι ανεπαρκείς και δεν οδηγούν σε ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης Καταπολέμησης του Θορύβου, όπως επισημαίνει και η Δ/νση κλιματικής αλλαγής.
9. Η ΟΛΠ – COSCO επιδιώκει να επεξεργαστεί τα επικίνδυνα απόβλητα σε περιοχή που απέχει μερικές δεκάδες μέτρα από δημοτικά σχολεία, κατοικίες, παιδική χαρά και το Ίδρυμα του Χατζηκυριάκειου (βλ. έρευνα ΕΛΚΕΘΕ).
10. Δεν υπάρχουν γενικά συμπεράσματα για τον πρόσθετο φόρτο λόγω των νέων έργων κρουαζιέρας, ούτε προτείνεται κανένας τρόπος αντιμετώπισης του κυκλοφοριακού φόρτου που προβλέπεται από τη μελέτη κυκλοφοριακής φόρτισης και φτάνει έως 57% στην οδό Μ.Χατζηκυριακού.
11. Οπτική ρύπανση.
12. Περιβαλλοντική αδικία.
Οι πολίτες του Πειραιά παρεμβαίνουν
Η αυθαίρετη, λόγω ελλιπών μελετών, φιέστα των εγκαινίων της επέκτασης του λιμανιού κρουαζιέρας στην Πειραϊκή πραγματοποιήθηκε στις 25/2 σε κτίριο των εγκαταστάσεων του ΟΛΠ. Οι επίσημοι προσήλθαν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί, καθώς στερούνται της έξωθεν καλής μαρτυρίας.
Πρόκειται για τους Γ. Πλακιωτάκη υπουργό ναυτιλίας, Θ. Θεοχάρη υπουργό τουρισμού, Γ. Πατούλη περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Μώραλη δήμαρχο Πειραιά, Χ. Καλογήρου γ.γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο και Yu Zenggang πρόεδρο της ΟΛΠ Α.Ε.- Cosco Shipping.
Από τις 11 το πρωί, πρωτοβουλίες πολιτών και δημοτικά σχήματα με πανό και μαύρες σημαίες συγκεντρώθηκαν σε όλο το μήκος της διαδρομής μέχρι την πύλη εισόδου στο χώρο της εκδήλωσης.
Ήταν εκεί όλοι και όλες που συντάσσονται με το κοινό αίσθημα των κατοίκων όχι μόνο του Δήμου Πειραιά αλλά και των Δήμων της ευρύτερης πολεοδομικής ενότητας που βλέπουν τις πόλεις τους να καταστρέφονται και την υγεία τους να παραδίδεται βορά στα συμφέροντα του κινέζικου κρατικού καπιταλισμού και των εγχώριων συνεργατών του. Είναι μια άνιση μάχη που συνεχίζεται και θα συνεχιστεί.
* Η Ε. Πορτάλιου είναι ομ. καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής σχολής ΕΜΠ και
μέλος της Πρωτοβουλίας ενάντια στην Περιβαλλοντική Καταστροφή και την Κλιματική Αλλαγή. Εποχή
Η ΜΠΕ της ΟΛΠ – COSCO στηρίζεται σε αυθαίρετες παραδοχές, με ελλιπή επιστημονικά κριτήρια και αποκρύπτει τις συνέπειες για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Αναλυτικότερα,
1. Στα έγγραφα που έχουν κατατεθεί από την ΟΛΠ Α.Ε δεν υπάρχει ολοκληρωμένη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων των αέριων ρύπων.
Η κατατεθειμένη μελέτη δεν βασίζεται σε πρόγραμμα παρακολούθησης ατμοσφαιρικών εκπομπών. Σύμφωνα με παραδοχή του ΟΛΠ «… οι μετρήσεις αυτές δεν καλύπτουν τη συνολική περιοχή του λιμανιού ενώ ταυτόχρονα τα μετρούμενα επίπεδα ρύπων συνδέονται με όλες τις πηγές αερίων ρύπων στην ευρύτερη περιοχή και δεν αντανακλούν τις επιπτώσεις από τις δραστηριότητες του λιμένα».
Συνεπώς δεν περιέχεται καμιά επιστημονική μελέτη εκτίμησης των επιπτώσεων από τα προτεινόμενα έργα και ο Πίνακας, που κατατίθεται από τον ΟΛΠ για την παρουσίαση των επιπτώσεων του προτεινόμενου Προγράμματος ανά Περιβαλλοντική Παράμετρο Αναφοράς, δεν βασίζεται σε συγκεκριμένες ΜΠΕ για κάθε έργο, όπως απαιτεί ο Νόμος 2011/4014. Τα συμπεράσματα της ως άνω αξιολόγησης, κρίνονται ως αυθαίρετα, καθώς δεν βασίζονται σε αξιόπιστα επιστημονικά στοιχεία.
2. Αντί επιστημονικών μελετών, ο ΟΛΠ παρουσιάζει Εκτίμηση και Αξιολόγηση της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης με χρήση Μαθηματικών Προσομοιώσεων, στην περιοχή του Λιμένα Πειραιώς, η οποία δεν βασίζεται στις μετρήσεις του σταθμού ελέγχου και μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που λειτουργεί ο ΟΛΠ επί σειρά ετών.
3. Δεν προβλέπεται η παρακολούθηση των καρκινογόνων αιωρούμενων σωματιδίων PM2,5 τα οποία είναι τα πιο επικίνδυνα για την υγεία και είναι υποχρεωτική η μέτρησή τους από την Ε.Ε.
4. Δεν υπάρχει μελέτη κοινωνικού κόστους. Δεν εκτιμώνται στη ΜΠΕ τα εξωτερικά κόστη που συνδέονται με τις ζημιές που επιβάλλουν οι εκπομπές των κρουαζιερόπλοιων, κυρίως στην ανθρώπινη υγεία και στο δομημένο περιβάλλον από τις ατμοσφαιρικές εκπομπές.
5. Η ποιότητα της ατμόσφαιρας καθορίζεται από τις συνολικές ετήσιες εκπομπές των κρουαζιερόπλοιων από παραμονή στο λιμάνι που είναι πενταπλάσιες από τις αντίστοιχες εκπομπές λόγω κίνησης και ελιγμών.
6. Δεν υπάρχει μελέτη για ηλεκτροδότηση από ξηράς.
7. Δεν υπάρχει μελέτη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Είναι απαραίτητο να εκπονηθεί μελέτη αξιολόγησης της ευπάθειας της λειτουργίας του λιμένα και των υφιστάμενων και νέων έργων (Λιμάνι Κρουαζιέρας στην Πειραϊκή) αρμοδιότητας ΟΛΠ Α.Ε., ώστε να διερευνηθούν διεξοδικά οι επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προσαρμογής σε αυτή.
8. Οι μετρήσεις του θορύβου είναι ανεπαρκείς και δεν οδηγούν σε ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης Καταπολέμησης του Θορύβου, όπως επισημαίνει και η Δ/νση κλιματικής αλλαγής.
9. Η ΟΛΠ – COSCO επιδιώκει να επεξεργαστεί τα επικίνδυνα απόβλητα σε περιοχή που απέχει μερικές δεκάδες μέτρα από δημοτικά σχολεία, κατοικίες, παιδική χαρά και το Ίδρυμα του Χατζηκυριάκειου (βλ. έρευνα ΕΛΚΕΘΕ).
10. Δεν υπάρχουν γενικά συμπεράσματα για τον πρόσθετο φόρτο λόγω των νέων έργων κρουαζιέρας, ούτε προτείνεται κανένας τρόπος αντιμετώπισης του κυκλοφοριακού φόρτου που προβλέπεται από τη μελέτη κυκλοφοριακής φόρτισης και φτάνει έως 57% στην οδό Μ.Χατζηκυριακού.
11. Οπτική ρύπανση.
12. Περιβαλλοντική αδικία.
Οι πολίτες του Πειραιά παρεμβαίνουν
Η αυθαίρετη, λόγω ελλιπών μελετών, φιέστα των εγκαινίων της επέκτασης του λιμανιού κρουαζιέρας στην Πειραϊκή πραγματοποιήθηκε στις 25/2 σε κτίριο των εγκαταστάσεων του ΟΛΠ. Οι επίσημοι προσήλθαν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί, καθώς στερούνται της έξωθεν καλής μαρτυρίας.
Πρόκειται για τους Γ. Πλακιωτάκη υπουργό ναυτιλίας, Θ. Θεοχάρη υπουργό τουρισμού, Γ. Πατούλη περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Μώραλη δήμαρχο Πειραιά, Χ. Καλογήρου γ.γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο και Yu Zenggang πρόεδρο της ΟΛΠ Α.Ε.- Cosco Shipping.
Από τις 11 το πρωί, πρωτοβουλίες πολιτών και δημοτικά σχήματα με πανό και μαύρες σημαίες συγκεντρώθηκαν σε όλο το μήκος της διαδρομής μέχρι την πύλη εισόδου στο χώρο της εκδήλωσης.
Ήταν εκεί όλοι και όλες που συντάσσονται με το κοινό αίσθημα των κατοίκων όχι μόνο του Δήμου Πειραιά αλλά και των Δήμων της ευρύτερης πολεοδομικής ενότητας που βλέπουν τις πόλεις τους να καταστρέφονται και την υγεία τους να παραδίδεται βορά στα συμφέροντα του κινέζικου κρατικού καπιταλισμού και των εγχώριων συνεργατών του. Είναι μια άνιση μάχη που συνεχίζεται και θα συνεχιστεί.
* Η Ε. Πορτάλιου είναι ομ. καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής σχολής ΕΜΠ και
μέλος της Πρωτοβουλίας ενάντια στην Περιβαλλοντική Καταστροφή και την Κλιματική Αλλαγή. Εποχή
