Προσφυγοπούλες από το Σχιστό δημιουργούν τη δική τους εφημερίδα
"Ακατάληπτες φωνές, μουρμουρητά, βαριά βλέμματα. Δεν μπορώ να τα καταλάβω όλα αυτά. Κάνεις πίσω και αναρωτιέμαι γιατί. Πώς νιώθεις για μένα; Τι έρχεται στο μυαλό σου όταν βλέπεις τα ρούχα μου, τη μαντίλα μου; Κάθε φορά που παρατηρώ πολύ προσεκτικά τους ανθρώπους, ανακαλύπτω και κάτι καινούριο».
Η Μαχντιέ Χοσσαϊνί είναι μια νεαρή προσφυγοπούλα από την πόλη Κοντούζ του Αφγανιστάν, που τον τελευταίο χρόνο ζει με την οικογένειά της στο κέντρο φιλοξενίας του Σχιστού. Η Μαχντιέ και άλλα οκτώ νεαρά κορίτσια από το ίδιο καμπ αποφάσισαν να καταγράψουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τα βιώματά τους σε μια εφημερίδα, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού».
Ο τίτλος της εκδοτικής τους προσπάθειας, «Αποδημητικά πουλιά». Η οκτασέλιδη εφημερίδα θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά, τα αγγλικά και τα φαρσί μαζί με την «Εφημερίδα των Συντακτών» τη Μεγάλη Παρασκευή.
Τα κορίτσια γράφουν μεταξύ άλλων για το πώς αισθάνεται μια μουσουλμάνα στην Ευρώπη, για τις συνθήκες της ζωής τους στην Ελλάδα, για τις δράσεις που οργανώνονται στο κέντρο φιλοξενίας όπου μένουν. Μοιράζονται με τους αναγνώστες τα όνειρά τους, αλλά και αγαπημένες συνταγές από την πατρίδα τους.
Όπως οι ίδιες αναφέρουν στο editorial της εφημερίδας τους, «μπορεί σε κάποιος από εσάς αυτό το έντυπο να φαίνεται ενδιαφέρον, μπορεί κάποιους άλλους να τους προβληματίσει, για μας πάντως είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχουμε αυτή τη στιγμή. Είναι γεμάτο λέξεις βγαλμένες μέσα από την καρδιά μας αλλά και φιλικά παράπονα για την καθημερινότητά μας στον χώρο όπου ζούμε».
«Ο λόγος που συμμετέχω σε αυτό το πρότζεκτ είναι γιατί αρχικά μου αρέσει πολύ να γράφω αλλά και γιατί μέσα από την εφημερίδα δίνεται η ευκαιρία σε μια ομάδα Αφγανών κοριτσιών, να μιλήσει και να συναναστραφεί με κόσμο από την Ελλάδα, πράγμα που νωρίτερα δεν είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε», εξηγεί η Μαχντιέ Χοσσαϊνί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η ίδια λέει ότι «περιμένουμε πολύ καιρό να δούμε την εφημερίδα μας να δημοσιεύεται» και εκφράζει την ελπίδα «ο κόσμος να την καλωσορίσει, να τη βρει χρήσιμη και ενδιαφέρουσα».
Στα «Αποδημητικά πουλιά» η ματιά των κοριτσιών παρουσιάζεται αδιαμεσολάβητη, καθώς μόνες τους επέλεξαν τα θέματα και ήταν ελεύθερες να γράψουν ό,τι θέλουν.
«Τους δόθηκε η ευκαιρία να εκφράσουν ελεύθερα αυτό που σκέφτονται, να μπουν στη δοκιμασία για να δουν τι πραγματικά είναι το πιο σημαντικό για εκείνες που θέλουν να το μεταφέρουν στον έξω κόσμο, να το υπογράψουν», επισημαίνει η πρόεδρος του «Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού», Μυρσίνη Ζορμπά.
Προσθέτει ακόμα ότι «και βέβαια τους δίνεται η ευκαιρία να βγουν μπροστά, γιατί στην παραδοσιακή οικογένεια του Αφγανιστάν δεν είναι τα κορίτσια που βρίσκονται σε πρώτο δημόσιο πλάνο, αλλά και να ακούσουν τη γνώμη των άλλων. Είναι ένα από τα σημεία επαφής που προσπαθούμε να χτίσουμε, ώστε ανάμεσα στην ελληνική κοινωνία και τους πρόσφυγες να υπάρξει ένας πραγματικός διάλογος, όπου δεν θα μιλάμε μόνο εμείς, δεν θα υπαγορεύουμε εμείς τους όρους και τις συνθήκες αλλά θα έχουν και εκείνοι το δικό τους λόγο».
Ακόμα και ο τίτλος ήταν επιλογή των κοριτσιών σε συνεργασία με το Δίκτυο. «Αποδημητικά πουλιά γιατί θεωρούμε και ευχόμαστε πρώτοι και εμείς αυτή η αναγκαστική φυγή τους να μην είναι φυγή για πάντα και όταν τελειώσει ο πόλεμος να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Γιατί πατρίδα είναι όπου βρίσκεσαι αλλά από την άλλη οι ρίζες έχουν και αυτές τις σημασία τους», εξηγεί η κ. Ζορμπά.
Την ιδέα της εφημερίδας είχε η φοιτήτρια Δημοσιογραφίας και εργαζόμενη στο «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού», Αριστέα Πρωτονοταρίου. Όπως περιγράφει, στην αρχή ήταν δύσκολο να προσεγγίσει τα κορίτσια. «Τα παιδιά δεν είχαν τη διάθεση να συμμετέχουν, ένιωθαν ότι είναι μάταιο να κάνεις κάτι για σένα γιατί είσαι σε μια κατάσταση όπου ζεις και δεν ζεις, δεν θέλεις να είσαι εδώ. Θεωρούσαν ότι είναι μάταιο να ασχοληθούν με κάτι. Χρειάστηκε πάρα πολύς καιρός να τις προσεγγίσω και να με εμπιστευτούν για να κάνουμε αυτό που κάνουμε σήμερα».
Ο αρχικός σχεδιασμός το περασμένο καλοκαίρι αφορούσε σε μια εφημερίδα που θα κυκλοφορούσε μέσα στο κέντρο φιλοξενίας για να ενημερώνει τους πρόσφυγες που ζουν εκεί. Έπειτα ήρθε η πρόταση της «Εφημερίδας των Συντακτών», οπότε τα «Αποδημητικά πουλιά» θα κυκλοφορήσουν πανελλαδικά.
«Αυτό που θέλαμε να κάνουμε ήταν να ακουστεί η φωνή τους», επισημαίνει ο διευθυντής της «Εφημερίδας των Συντακτών», Νικόλας Βουλέλης και υπογραμμίζει την καινοτομία της έκδοσης, καθώς «είναι η πρώτη φορά που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από ελληνική εφημερίδα ένθετο κείμενο στα φαρσί».
Τι θα αποκομίσει όμως ο αναγνώστης διαβάζοντας την εφημερίδα; Ο κ. Βουλέλης τονίζει ότι «εξοικειώνεται στοιχειωδώς, γιατί μέσα από ένα οκτασέλιδο δεν μπορεί να γίνει πλήρως, με μια πραγματικότητα η οποία είναι ανθρώπινη, είναι προσιτή. Δεν είναι άνθρωποι τέρατα ή τρομοκράτες. Εδώ μιλάμε για κορίτσια νέα που σκέφτονται, μιλάνε, αντιδρούν, ζουν και ονειρεύονται, όπως τα δικά μας με τη διαφορά ότι αυτά φοράνε μαντίλα».
«Πιστεύω ότι αυτοί που θα διαβάσουν τα κείμενα θα δουν μια διαφορετική οπτική των πραγμάτων, πράγματα που δεν πίστευαν, μια άλλη εικόνα των προσφύγων, μια εικόνα που θα τους κάνει να καταλάβουν ότι στη μέση υπάρχουν παιδιά που βιώνουν πολύ δύσκολα αυτή την κατάσταση. Και ελπίζω να κάνουμε τους αναγνώστες να σκεφτούν λίγο διαφορετικά και να δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία σε αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν ξεριζωθεί, έχουν χάσει τα σπίτια τους και τώρα βρίσκονται εδώ», συμπληρώνει η Αριστέα Πρωτονοταρίου.
Η έκδοση της εφημερίδας εντάσσεται στο πρόγραμμα δράσεων του «Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού» με τίτλο «Σημεία Επαφής» που έχει ως στόχο την επικοινωνία των προσφύγων με την ελληνική πραγματικότητα και με ευαισθητοποιημένες ομάδες Ελλήνων πολιτών, με στόχο τη γνωριμία, την κατανόηση και τη γεφύρωση της απόστασης μεταξύ της ζωής εντός των καταυλισμών με την εκτός αυτών πραγματικότητα.
Η εφημερίδα «Αποδημητικά πουλιά» υλοποιήθηκε από το «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού» με την υποστήριξη της ΜΚΟ «Save the Children», με χρηματοδότηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Newsroom Αθήνα 9.84 (Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Η Μαχντιέ Χοσσαϊνί είναι μια νεαρή προσφυγοπούλα από την πόλη Κοντούζ του Αφγανιστάν, που τον τελευταίο χρόνο ζει με την οικογένειά της στο κέντρο φιλοξενίας του Σχιστού. Η Μαχντιέ και άλλα οκτώ νεαρά κορίτσια από το ίδιο καμπ αποφάσισαν να καταγράψουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τα βιώματά τους σε μια εφημερίδα, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού».
Ο τίτλος της εκδοτικής τους προσπάθειας, «Αποδημητικά πουλιά». Η οκτασέλιδη εφημερίδα θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά, τα αγγλικά και τα φαρσί μαζί με την «Εφημερίδα των Συντακτών» τη Μεγάλη Παρασκευή.
Τα κορίτσια γράφουν μεταξύ άλλων για το πώς αισθάνεται μια μουσουλμάνα στην Ευρώπη, για τις συνθήκες της ζωής τους στην Ελλάδα, για τις δράσεις που οργανώνονται στο κέντρο φιλοξενίας όπου μένουν. Μοιράζονται με τους αναγνώστες τα όνειρά τους, αλλά και αγαπημένες συνταγές από την πατρίδα τους.
Όπως οι ίδιες αναφέρουν στο editorial της εφημερίδας τους, «μπορεί σε κάποιος από εσάς αυτό το έντυπο να φαίνεται ενδιαφέρον, μπορεί κάποιους άλλους να τους προβληματίσει, για μας πάντως είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχουμε αυτή τη στιγμή. Είναι γεμάτο λέξεις βγαλμένες μέσα από την καρδιά μας αλλά και φιλικά παράπονα για την καθημερινότητά μας στον χώρο όπου ζούμε».
«Ο λόγος που συμμετέχω σε αυτό το πρότζεκτ είναι γιατί αρχικά μου αρέσει πολύ να γράφω αλλά και γιατί μέσα από την εφημερίδα δίνεται η ευκαιρία σε μια ομάδα Αφγανών κοριτσιών, να μιλήσει και να συναναστραφεί με κόσμο από την Ελλάδα, πράγμα που νωρίτερα δεν είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε», εξηγεί η Μαχντιέ Χοσσαϊνί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η ίδια λέει ότι «περιμένουμε πολύ καιρό να δούμε την εφημερίδα μας να δημοσιεύεται» και εκφράζει την ελπίδα «ο κόσμος να την καλωσορίσει, να τη βρει χρήσιμη και ενδιαφέρουσα».
Στα «Αποδημητικά πουλιά» η ματιά των κοριτσιών παρουσιάζεται αδιαμεσολάβητη, καθώς μόνες τους επέλεξαν τα θέματα και ήταν ελεύθερες να γράψουν ό,τι θέλουν.
«Τους δόθηκε η ευκαιρία να εκφράσουν ελεύθερα αυτό που σκέφτονται, να μπουν στη δοκιμασία για να δουν τι πραγματικά είναι το πιο σημαντικό για εκείνες που θέλουν να το μεταφέρουν στον έξω κόσμο, να το υπογράψουν», επισημαίνει η πρόεδρος του «Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού», Μυρσίνη Ζορμπά.
Προσθέτει ακόμα ότι «και βέβαια τους δίνεται η ευκαιρία να βγουν μπροστά, γιατί στην παραδοσιακή οικογένεια του Αφγανιστάν δεν είναι τα κορίτσια που βρίσκονται σε πρώτο δημόσιο πλάνο, αλλά και να ακούσουν τη γνώμη των άλλων. Είναι ένα από τα σημεία επαφής που προσπαθούμε να χτίσουμε, ώστε ανάμεσα στην ελληνική κοινωνία και τους πρόσφυγες να υπάρξει ένας πραγματικός διάλογος, όπου δεν θα μιλάμε μόνο εμείς, δεν θα υπαγορεύουμε εμείς τους όρους και τις συνθήκες αλλά θα έχουν και εκείνοι το δικό τους λόγο».
Ακόμα και ο τίτλος ήταν επιλογή των κοριτσιών σε συνεργασία με το Δίκτυο. «Αποδημητικά πουλιά γιατί θεωρούμε και ευχόμαστε πρώτοι και εμείς αυτή η αναγκαστική φυγή τους να μην είναι φυγή για πάντα και όταν τελειώσει ο πόλεμος να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Γιατί πατρίδα είναι όπου βρίσκεσαι αλλά από την άλλη οι ρίζες έχουν και αυτές τις σημασία τους», εξηγεί η κ. Ζορμπά.
Την ιδέα της εφημερίδας είχε η φοιτήτρια Δημοσιογραφίας και εργαζόμενη στο «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού», Αριστέα Πρωτονοταρίου. Όπως περιγράφει, στην αρχή ήταν δύσκολο να προσεγγίσει τα κορίτσια. «Τα παιδιά δεν είχαν τη διάθεση να συμμετέχουν, ένιωθαν ότι είναι μάταιο να κάνεις κάτι για σένα γιατί είσαι σε μια κατάσταση όπου ζεις και δεν ζεις, δεν θέλεις να είσαι εδώ. Θεωρούσαν ότι είναι μάταιο να ασχοληθούν με κάτι. Χρειάστηκε πάρα πολύς καιρός να τις προσεγγίσω και να με εμπιστευτούν για να κάνουμε αυτό που κάνουμε σήμερα».
Ο αρχικός σχεδιασμός το περασμένο καλοκαίρι αφορούσε σε μια εφημερίδα που θα κυκλοφορούσε μέσα στο κέντρο φιλοξενίας για να ενημερώνει τους πρόσφυγες που ζουν εκεί. Έπειτα ήρθε η πρόταση της «Εφημερίδας των Συντακτών», οπότε τα «Αποδημητικά πουλιά» θα κυκλοφορήσουν πανελλαδικά.
«Αυτό που θέλαμε να κάνουμε ήταν να ακουστεί η φωνή τους», επισημαίνει ο διευθυντής της «Εφημερίδας των Συντακτών», Νικόλας Βουλέλης και υπογραμμίζει την καινοτομία της έκδοσης, καθώς «είναι η πρώτη φορά που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από ελληνική εφημερίδα ένθετο κείμενο στα φαρσί».
Τι θα αποκομίσει όμως ο αναγνώστης διαβάζοντας την εφημερίδα; Ο κ. Βουλέλης τονίζει ότι «εξοικειώνεται στοιχειωδώς, γιατί μέσα από ένα οκτασέλιδο δεν μπορεί να γίνει πλήρως, με μια πραγματικότητα η οποία είναι ανθρώπινη, είναι προσιτή. Δεν είναι άνθρωποι τέρατα ή τρομοκράτες. Εδώ μιλάμε για κορίτσια νέα που σκέφτονται, μιλάνε, αντιδρούν, ζουν και ονειρεύονται, όπως τα δικά μας με τη διαφορά ότι αυτά φοράνε μαντίλα».
«Πιστεύω ότι αυτοί που θα διαβάσουν τα κείμενα θα δουν μια διαφορετική οπτική των πραγμάτων, πράγματα που δεν πίστευαν, μια άλλη εικόνα των προσφύγων, μια εικόνα που θα τους κάνει να καταλάβουν ότι στη μέση υπάρχουν παιδιά που βιώνουν πολύ δύσκολα αυτή την κατάσταση. Και ελπίζω να κάνουμε τους αναγνώστες να σκεφτούν λίγο διαφορετικά και να δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία σε αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν ξεριζωθεί, έχουν χάσει τα σπίτια τους και τώρα βρίσκονται εδώ», συμπληρώνει η Αριστέα Πρωτονοταρίου.
Η έκδοση της εφημερίδας εντάσσεται στο πρόγραμμα δράσεων του «Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού» με τίτλο «Σημεία Επαφής» που έχει ως στόχο την επικοινωνία των προσφύγων με την ελληνική πραγματικότητα και με ευαισθητοποιημένες ομάδες Ελλήνων πολιτών, με στόχο τη γνωριμία, την κατανόηση και τη γεφύρωση της απόστασης μεταξύ της ζωής εντός των καταυλισμών με την εκτός αυτών πραγματικότητα.
Η εφημερίδα «Αποδημητικά πουλιά» υλοποιήθηκε από το «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού» με την υποστήριξη της ΜΚΟ «Save the Children», με χρηματοδότηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Newsroom Αθήνα 9.84 (Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
