Πέμπτη 17 Οκτωβρίου 2019

Απόδημη ψήφος

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ, Καθημερινή

Τα δόγματα κάνουν κακό στην πνευματική υγεία. Όλα τα δόγματα, ακόμα και όσα αυτοσυστήνονται σαν ουμανιστικά. Εσχάτως ακούγεται από επισημότατα χείλη πως «οι Έλληνες του εξωτερικού είναι δυο φορές Έλληνες». Το αξίωμα αυτό προτείνεται σαν αυταπόδεικτη αλήθεια, περίπου σταλμένη από τον ουρανό και επικυρωμένη από την Ιστορία. Κάθε επιφύλαξη απέναντι στο δόγμα κατακρίνεται σαν ύβρις πριν καν διατυπωθεί ακέραιη.

Η Ιστορία επιμένει να μας θυμίζει ότι «ελληνόμετρα» έχουν χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές στη χώρα μας και πάντοτε με θλιβερά αποτελέσματα. Αυτό θα ’πρεπε να το συνυπολογίζουμε πριν αποφασίσουμε να διπλασιάσουμε την ελληνικότητα των μεν και να κηρύξουμε μειωμένη ή και έκπτωτη την ελληνικότητα των δε. Οι ελληνομέτρες προηγούμενων δεκαετιών έκοψαν βίαια στη μέση τους πολίτες, ταξινομώντας τους σε «εθνικώς υγιείς» και σε «ανθέλληνες», «μισέλληνες» ή «μιάσματα». Οι «ελληνόψυχοι» των πρόσφατων χρόνων, οι πούροι σαν τους Μιχαλολιάκους ή οι τάχα λάιτ σαν τους Βελόπουλους (αλλά και τους Μπογδάνους, που αρνήθηκαν τη φιλοπατρία των μισών Ελληνοκυπρίων), γράφουν αυθαιρέτως στη δική τους μερίδα τον πατριωτισμό και χαρακτηρίζουν τους άλλους «ελληνομισαδάκια». Λες και ο πατριωτισμός κρίνεται από το πόσες φορές χρησιμοποιεί ο καθείς τη λέξη «πατρίδα» στις τηλεεμφανίσεις του.

Οι Έλληνες του εξωτερικού αγαπούν τις ρίζες τους, τις νοσταλγούν, τις επισκέπτονται όποτε μπορούν. Είναι ανιστόρητο όμως να τους εξομοιώνουμε, αστήριχτο να θεωρούμε ότι αγαπούν όλοι τους την Ελλάδα με τον ίδιο τρόπο, και σκέτη κολακεία το να τους αποκαλούμε «διπλά Έλληνες». Όσοι έφυγαν επί κρίσης μάλλον θα προτιμούσαν να γυρίσουν στον τόπο τους και να προκόψουν εδώ. Πολλοί άλλοι όμως, απ’ όσους μίσεψαν τον καιρό του Στέλιου Καζαντζίδη, δεν σκοπεύουν να επιστρέψουν. Ρίζωσαν αλλού, στην Αμερική, την Αυστραλία, τη Νότια Αφρική ή τη Ρωσία (όσοι έφυγαν δίχως να το θέλουν, γιατί ξεχνάμε πως υπάρχουν και τέτοιοι ομογενείς). Γι’ αυτούς το «όπου γης και πατρίς» δεν είναι ένας ακόμα λαϊκός λόγος, αλλά η (πιθανόν ανεπιθύμητη) αλήθεια του βίου τους.

Το να αποκτήσουν όλοι δικαίωμα ψήφου, με βάση το δίκαιο του αίματος, ακόμα κι αν έχουν ξεκόψει οριστικά από την Ελλάδα, θα μας έδινε απλώς την ψευδαίσθηση ότι είμαστε ένα εκλογικό σώμα που επιτέλους ξεπέρασε τα 10.000.000. Θα ετοιμαστούν προσεχτικοί εκλογικοί κατάλογοι ομογενών; Θα το πιστεύαμε, αν οι εκλογικοί κατάλογοι της χώρας δεν είχαν να ενημερωθούν μερικές δεκαετίες.