Ο Λοράν Σεράλ καθηγητής Λυκείου στα προάστια του Παρισιού και μέλος του κινήματος των «Κόκκινων Στυλό» συζητά με την Ασπασία Δημητριάδη, Δασκάλα, αποσπασμένη στα ελληνικά σχολεία στο Παρίσι, Διδάκτορα Ιστορίας.
Τι ακριβώς είναι τα «Κόκκινα Στυλό»;
Είναι μια κίνηση εκπαιδευτικών που δημιουργήθηκε γύρω στο τέλος Δεκεμβρίου 2018 -αρχές Ιανουαρίου 2019. Οι εκπαιδευτικοί προφανώς διάλεξαν ως έμβλημα το κόκκινο στυλό διότι με αυτό διορθώνουν τα γραπτά. Γεννήθηκε στα κοινωνικά δίκτυα παίρνοντας ως μοντέλο τα Κίτρινα Γιλέκα, ώστε από τη μια να δηλώσει ότι είναι κι αυτό ένα κίνημα διαμαρτυρίας αλλά και, από την άλλη, να διαφοροποιηθεί. Υπογραμμίζω ότι η κίνηση δημιουργήθηκε έξω από τα όρια των οργανωμένων παραδοσιακών συνδικάτων των εκπαιδευτικών.
Είναι μια κίνηση εκπαιδευτικών που δημιουργήθηκε γύρω στο τέλος Δεκεμβρίου 2018 -αρχές Ιανουαρίου 2019. Οι εκπαιδευτικοί προφανώς διάλεξαν ως έμβλημα το κόκκινο στυλό διότι με αυτό διορθώνουν τα γραπτά. Γεννήθηκε στα κοινωνικά δίκτυα παίρνοντας ως μοντέλο τα Κίτρινα Γιλέκα, ώστε από τη μια να δηλώσει ότι είναι κι αυτό ένα κίνημα διαμαρτυρίας αλλά και, από την άλλη, να διαφοροποιηθεί. Υπογραμμίζω ότι η κίνηση δημιουργήθηκε έξω από τα όρια των οργανωμένων παραδοσιακών συνδικάτων των εκπαιδευτικών.
Τα Κόκκινα Στυλό είναι ακέφαλα, δεν υπάρχει ηγεσία, δεν υπάρχουν αρχηγοί, υπεύθυνοι, συντονιστές, εμψυχωτές. Τα μέλη συγκεντρώνονται και συζητούν κυρίως μέσω κοινωνικών δικτύων, υπάρχουν πολλές ομάδες σε επίπεδο εθνικό ή ανά περιφέρειες και πόλεις.
Ποιες είναι οι διεκδικήσεις τους;
Κυρίως μισθολογικές. Χοντρικά, ο μισθός μας, με το πάγωμα των δεικτών του μισθολογίου, έχασε περίπου το 30% της αγοραστικής του αξίας σε διάστημα είκοσι ετών. Σήμερα, ένας νεοδιόριστος εκπαιδευτικός ξεκινάει με έναν μισθό στο ύψος του κατώτατου μισθού, δηλαδή έναν μισθό συγκριτικά πολύ πιο χαμηλό από ό,τι ήταν πριν είκοσι χρόνια. Διεκδικούμε έναν επαναπροσδιορισμό των μισθών.
Ο υπουργός, ο κ. Ζαν-Μισέλ Μπλανκέρ, μας πρόσφερε ένα είδος ελεημοσύνης, δηλαδή μας έδωσε τη δυνατότητα να κάνουμε μερικές ώρες υπερωρίας, αλλά δε ζητάμε αυτό. Ζητάμε μια καθαρή αύξηση, ζητάμε να ανακτήσουμε ένα μέρος της χαμένης αγοραστικής αξίας των μισθών μας. Οι υπερωρίες αφενός είναι κακοπληρωμένες κι αφετέρου τις πληρωνόμαστε μόνο εννιά μήνες στους δέκα που δουλεύουμε. Ίσως είναι ενδιαφέρουσα επιλογή για έναν νεοδιόριστο εκπαιδευτικό, αλλά για κάποιον που έχει αρκετά χρόνια αρχαιότητας δεν αξίζει τον κόπο.
Ζητάμε επίσης καλύτερες συνθήκες εργασίας. Τάξεις με λιγότερους μαθητές, σήμερα έχουμε τάξεις με 30-35, ακόμη και 40 μαθητές στο Λύκειο, είναι αδύνατον να δουλέψει κανείς έτσι. Και, γενικότερα, αντιτιθέμεθα στη «Μεταρρύθμιση Μπλανκέρ», μια μεταρρύθμιση που θα οξύνει τις γεωγραφικές ανισότητες, τις ανισότητες ανάμεσα στα σχολεία και που εισάγει την έννοια της ανταγωνιστικότητας ανάμεσα σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, δεν είναι αυτό που χρειάζεται η εκπαίδευση κι οι μαθητές σήμερα.
Θα χαρακτηρίζατε το κίνημα συνδικαλιστικό, πολιτικό, κοινωνικό;
Είναι αναμφίβολα ένα κίνημα κοινωνικό καθώς ζητούμε αυξήσεις. Δεν θα έλεγα ότι είναι κατά βάση πολιτικό. Δεν υπάρχει εκφρασμένος πολιτικός προσανατολισμός, εκτός αν θεωρηθεί ότι η αντίθεση στα σχέδια του Μπλανκέρ έχει πολιτική χροιά, κάτι που δε νομίζω να ισχύει. Ούτε συνδικαλιστικό είναι το κίνημα, καθώς ξεφεύγει από τα όρια των συνδικάτων, εξάλλου οι συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι αρκετά επιφυλακτικές απέναντι στα Κόκκινα Στυλό. Βέβαια, το κίνημα μόλις ξεκίνησε, βρισκόμαστε στην αρχή και δεν ξέρουμε ακόμη πώς θα εξελιχθεί.
Ζητάμε επίσης καλύτερες συνθήκες εργασίας. Τάξεις με λιγότερους μαθητές, σήμερα έχουμε τάξεις με 30-35, ακόμη και 40 μαθητές στο Λύκειο, είναι αδύνατον να δουλέψει κανείς έτσι. Και, γενικότερα, αντιτιθέμεθα στη «Μεταρρύθμιση Μπλανκέρ», μια μεταρρύθμιση που θα οξύνει τις γεωγραφικές ανισότητες, τις ανισότητες ανάμεσα στα σχολεία και που εισάγει την έννοια της ανταγωνιστικότητας ανάμεσα σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, δεν είναι αυτό που χρειάζεται η εκπαίδευση κι οι μαθητές σήμερα.
Θα χαρακτηρίζατε το κίνημα συνδικαλιστικό, πολιτικό, κοινωνικό;
Είναι αναμφίβολα ένα κίνημα κοινωνικό καθώς ζητούμε αυξήσεις. Δεν θα έλεγα ότι είναι κατά βάση πολιτικό. Δεν υπάρχει εκφρασμένος πολιτικός προσανατολισμός, εκτός αν θεωρηθεί ότι η αντίθεση στα σχέδια του Μπλανκέρ έχει πολιτική χροιά, κάτι που δε νομίζω να ισχύει. Ούτε συνδικαλιστικό είναι το κίνημα, καθώς ξεφεύγει από τα όρια των συνδικάτων, εξάλλου οι συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι αρκετά επιφυλακτικές απέναντι στα Κόκκινα Στυλό. Βέβαια, το κίνημα μόλις ξεκίνησε, βρισκόμαστε στην αρχή και δεν ξέρουμε ακόμη πώς θα εξελιχθεί.
Ποια είναι η συμμετοχή;
Δεν μπορούμε ακόμη να πούμε με σιγουριά. Αυτό που είναι βέβαιο, είναι ότι υπάρχει μεγάλη συμμετοχή στα κοινωνικά δίκτυα. Γνωρίζουμε καλά ότι η δυσκολία έγκειται στο να βρούμε σε τι είδους κινητοποιήσεις να προχωρήσουμε κι αυτό εξάλλου είναι το μεγάλο θέμα στις συζητήσεις που γίνονται: μια απεργία θα μπορούσε να φέρει αποτέλεσμα; Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι μια μικρής διάρκειας απεργιακή κινητοποίηση δε χρησιμεύει σε τίποτε, και γι΄ αυτό θα έλεγα ότι σχεδόν δεν τίθεται ως πρόταση.
Δεν μπορούμε ακόμη να πούμε με σιγουριά. Αυτό που είναι βέβαιο, είναι ότι υπάρχει μεγάλη συμμετοχή στα κοινωνικά δίκτυα. Γνωρίζουμε καλά ότι η δυσκολία έγκειται στο να βρούμε σε τι είδους κινητοποιήσεις να προχωρήσουμε κι αυτό εξάλλου είναι το μεγάλο θέμα στις συζητήσεις που γίνονται: μια απεργία θα μπορούσε να φέρει αποτέλεσμα; Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι μια μικρής διάρκειας απεργιακή κινητοποίηση δε χρησιμεύει σε τίποτε, και γι΄ αυτό θα έλεγα ότι σχεδόν δεν τίθεται ως πρόταση.
Στην πραγματικότητα, μια τέτοιου είδους ενέργεια θα βόλευε το Υπουργείο καθώς οι περιφερειακές διοικήσεις θα εξοικονομούσαν χρήματα αφού δεν θα πλήρωναν τους απεργούς για κάποιες μέρες. Από την άλλη μια απεργία μεγάλης διάρκειας είναι δύσκολο να αποφασιστεί διότι, με τους μισθούς που παίρνουμε, δεν έχουμε ακριβώς την άνεση να χάσουμε ημερομίσθια τριών-πέντε-δέκα ημερών. Είναι μια απόφαση που δύσκολα παίρνει κανείς. Άλλες προτάσεις είναι το πάγωμα των βαθμολογιών, η άρνηση να οργανώσουμε δοκιμαστικές εξετάσεις, ενώ τις τελευταίες μέρες η πρόταση που μοιάζει να κερδίζει έδαφος είναι το μποϊκοτάζ των εξετάσεων του εθνικού απολυτηρίου [=Baccalauréat].
Πώς τοποθετείστε σε σχέση με τα Κίτρινα Γιλέκα;
Αναμφίβολα, υπάρχουν εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν και στα δύο κινήματα. Ένα ερώτημα που μπορεί να τεθεί είναι γιατί τα Κόκκινα Στυλό δεν είναι απλά τα Κίτρινα Γιλέκα στην Εκπαίδευση αλλά διαφοροποιούνται. Υπάρχει λοιπόν μια σχέση που ακόμη δεν είναι ξεκάθαρη αλλά θα ξεκαθαρίσει με τον χρόνο.
Αναμφίβολα, υπάρχουν εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν και στα δύο κινήματα. Ένα ερώτημα που μπορεί να τεθεί είναι γιατί τα Κόκκινα Στυλό δεν είναι απλά τα Κίτρινα Γιλέκα στην Εκπαίδευση αλλά διαφοροποιούνται. Υπάρχει λοιπόν μια σχέση που ακόμη δεν είναι ξεκάθαρη αλλά θα ξεκαθαρίσει με τον χρόνο.
Πιστεύω πως σίγουρα υπάρχουν κοινά στοιχεία, αν σκεφτούμε ότι κι οι εκπαιδευτικοί ανήκουν κι αυτοί, όπως κι εκείνοι που ξεκίνησαν τα Κίτρινα Γιλέκα, στο αόρατο κομμάτι της κοινωνίας.
Γνωρίζουμε ότι έχουμε απέναντί μας ένα μέρος της κοινής γνώμης που φαντάζεται ότι δουλεύουμε μόνο 18 ώρες την εβδομάδα, πράγμα που είναι βέβαια εντελώς λανθασμένο. Ο κόσμος δεν αντιλαμβάνεται το κρυφό κι αόρατο μέρος της δουλειάς μας, την προετοιμασία των μαθημάτων, τις διορθώσεις, τις συναντήσεις, τις συνεδριάσεις…πηγή
