«Βιομηχανία vs πόλης»: Το Κερατσίνι και το δικαίωμα στην ανάσα
Γρηγόρης Ν. Θεοχάρης, TVXS - TV Χωρίς Σύνορα
Το Κερατσίνι και η Δραπετσώνα ξέρουν από αγώνες. Ξέρουν ότι, από το μεροκάμματο, μέχρι την ανάσα, τίποτα δεν είναι δεδομένο και όλα είναι υπό διεκδίκηση. Οι άνθρωποί τους δεν έχουν ψευδαισθήσεις ως προς με το ποιούς τα βάζουν. Ένας πολυπλόκαμος εχθρός, αλλά όχι ανίκητος. Μέτρο το μέτρο ανοίγουν τον δικαιωματικό δρόμο προς τη θάλασσα και σε αυτή την αέναη πάλη δεν υπάρχουν «μικρές νίκες»...
Το Κερατσίνι και η Δραπετσώνα ξέρουν από αγώνες. Ξέρουν ότι, από το μεροκάμματο, μέχρι την ανάσα, τίποτα δεν είναι δεδομένο και όλα είναι υπό διεκδίκηση. Οι άνθρωποί τους δεν έχουν ψευδαισθήσεις ως προς με το ποιούς τα βάζουν. Ένας πολυπλόκαμος εχθρός, αλλά όχι ανίκητος. Μέτρο το μέτρο ανοίγουν τον δικαιωματικό δρόμο προς τη θάλασσα και σε αυτή την αέναη πάλη δεν υπάρχουν «μικρές νίκες»...
Όταν λοιπόν την περασμένη Παρασκευή εκδικάστηκε η αγωγή κατά του δημάρχου Κερατσινίου- Δραπετσώνας, Χρήστου Βρεττάκου, που κατέθεσε η εταιρεία Oil One, διεκδικώντας 500.000 ευρώ, κι έναν χρόνο φυλάκιση του δημάρχου για συκοφαντική δυσφήμιση, οι άνθρωποι της πόλης ήταν εκεί.
«Η πόλη ήταν εκεί» λέει στο Tvxs.gr ο δήμαρχος. «Γιατί η πόλη δικαζόταν, όχι εγώ. Δικαζόταν το δικαίωμά της να έχει άποψη και γνώμη για την υγεία και την ασφάλεια των παιδιών της. Ήταν πάρα πολύ κόσμος συγκεντρωμένος. Αυτό ήταν το ουσιαστικό κομμάτι. Στο τυπικό κομμάτι αποδείχθηκε ότι δεν μπορούσε να περπατήσει η αγωγή. Αποδείχθηκε και στην ακροαματική διαδικασία. Άλλοι ήταν οι στόχοι. Ήταν ένα μήνυμα προς πολλούς παραλήπτες: "Παιδιά μην πολυλέτε και πολλά πράγματα γιατί εμείς είμαστε εδώ, έχουμε τη δυνατότητα να σας ταλαιπωρούμε, οπότε σκάστε"».
Αλλά δεν το «σκάνε» και «η απάντηση δόθηκε από τους ανθρώπους», όπως το έθεσε ο δήμαρχος. Διότι το πρόβλημα είναι ότι οι κάτοικοι δεν μπορούν να αναπνεύσουν. Και το πρόβλημα έφτασε να γίνει τόσο έντονο, που ο δήμος προχωρούσε και σε κλείσιμο σχολείων. Το χειρότερο ακόμη είναι, ότι το κράτος απουσιάζει.
«Η πόλη ήταν εκεί» λέει στο Tvxs.gr ο δήμαρχος. «Γιατί η πόλη δικαζόταν, όχι εγώ. Δικαζόταν το δικαίωμά της να έχει άποψη και γνώμη για την υγεία και την ασφάλεια των παιδιών της. Ήταν πάρα πολύ κόσμος συγκεντρωμένος. Αυτό ήταν το ουσιαστικό κομμάτι. Στο τυπικό κομμάτι αποδείχθηκε ότι δεν μπορούσε να περπατήσει η αγωγή. Αποδείχθηκε και στην ακροαματική διαδικασία. Άλλοι ήταν οι στόχοι. Ήταν ένα μήνυμα προς πολλούς παραλήπτες: "Παιδιά μην πολυλέτε και πολλά πράγματα γιατί εμείς είμαστε εδώ, έχουμε τη δυνατότητα να σας ταλαιπωρούμε, οπότε σκάστε"».
Αλλά δεν το «σκάνε» και «η απάντηση δόθηκε από τους ανθρώπους», όπως το έθεσε ο δήμαρχος. Διότι το πρόβλημα είναι ότι οι κάτοικοι δεν μπορούν να αναπνεύσουν. Και το πρόβλημα έφτασε να γίνει τόσο έντονο, που ο δήμος προχωρούσε και σε κλείσιμο σχολείων. Το χειρότερο ακόμη είναι, ότι το κράτος απουσιάζει.
«Εμείς τον ένοχο τον δείχνουμε από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε στην πόλη» μας λέει ο Χρ. Βρεττάκος. «Δεν είναι ο μοναδικός. Αλλά από τη στιγμή που εμφανίστηκε αυτή η βιομηχανία άρχισε να φαίνεται ένα πρόβλημα στη διάσταση που έχει σήμερα. Κάποια στιγμή μας οδήγησε, λόγω της έντονης δυσοσμίας και λόγω ότι δεν μας έχει πει κανείς επίσημος φορέας του κράτους τι είναι αυτό το πρόβλημα, να κλείσουμε και σχολεία. Υπάρχουν στιγμές που δεν μπορεί να σταθεί άνθρωπος σε μεγάλο κομμάτι της πόλης».
«Υποδειγματική»... δυσοσμία
Οι κάτοικοι του Κερατσινιού και της Δραπετσώνας ξέρουν τι σημαίνει να ζεις σε βιομηχανική περιοχή και μάλιστα με τον άναρχο και τον ασύδοτο τρόπο που αναπτύχθηκαν οι βιομηχανίες κάθε είδους στο παραλιακό μέτωπο της Αθήνας μεταπολεμικά. Αναγνωρίζουν κάθε καινούργια δυσοσμία από τις «συνηθισμένες».
«Εμείς ως δήμος είχαμε την εμπειρία» συνεχίζει ο δήμαρχος. «Έχουμε εκπαιδεύσει τα αισθητήρια όργανα να καταλαβαίνουμε ποιο είναι το καινούργιο και ποιο είναι παλιό» λέει με πικρό χιούμορ. «Αυτό ήταν κάτι καινούργιο. Το καινούργιο συνέπεσε με το ότι αυτή η βιομηχανία άρχισε να λειτουργεί μέσα στον οικιστικό ιστό. Εμείς από την πρώτη στιγμή καταδεικνύουμε τον ένοχο που έρχεται και προστίθεται στις παλιές αιτίες.
Είχαμε απέναντί μας όμως ένα κεντρικό κράτος με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του που ερχόταν έλεγε "ναι υπάρχει θέμα, αλλά εγώ δεν μπορώ να σας πω από πού είναι". Μάλιστα, πολλές φορές επισκεπτόταν τη συγκεκριμένη εγκατάσταση και έλεγε πως λειτουργεί "υποδειγματικά". Στο ερώτημα, αν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους, οι ελεγκτές του υπουργείου Περιβάλλοντος, μπορούν να μας δώσουν μια απάντηση, η απάντηση ήταν “όχι ρε παιδιά, διότι ούτε την τεχνογνωσία έχουμε, ούτε τα εργαλεία έχουμε για να εντοπίσουμε το πρόβλημα”».
Αλλά η δυσοσμία ήταν εκεί. Και ο κόσμος δεν μπορούσε να αναπνεύσει. «Μέχρι που εμείς υποκαταστήσαμε το κράτος. Μαζί με τον αντιπεριφερειάρχη Πειραιά, τον "Δημόκριτο" και το Αστεροσκοπείο αρχίσαμε να μετράμε εμείς. Γιατί εμείς οφείλουμε να πούμε στους ανθρώπους τι είναι αυτό που αναπνέουν. Αυτό ενόχλησε, απ’ ό,τι φαίνεται».
Το Πρωτοδικείο Πειραιά θα εκδόσει την απόφασή του το επόμενο διάστημα. Για τον Χρ. Βρεττάκο όμως είναι σαφές ότι, ανεξάρτητα από το νομικό αποτέλεσμα, η πόλη έχει νικήσει. Όπως είπε και μετά την ακροαματική διαδικασία στους συγκεντρωμένους κατοίκους «αποδείξατε ότι η πόλη δεν μπορεί να φιμωθεί. Στείλατε ένα μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις. Η πόλη θα συνεχίσει να αγωνίζεται για την άμεση μετεγκατάσταση της Oil One, της Lafarge και για το ξήλωμα των δεξαμενών των ΕΛΠΕ».
Άλλωστε, έχουν και απτά αποτελέσματα για να υπερασπίσουν. Όπως τον χώρο των Λιπασμάτων, που από ένας απέραντος σκουπιδότοπος διάσπαρτος με παλιά κτίρια σημαντικής βιομηχανικής αρχιτεκτονικής - τα οποία βρίσκονται σε κατάσταση ερήμωσης - μετατράπηκε σε ένα υπερτοπικό πάρκο 84 στρεμμάτων, για όλους τους κατοίκους, όλων των δήμων του Πειραιά που το έχουν αγκαλιάσει. Ένα «παράθυρο» προς την θάλασσα, με πράσινο, διαδρομές, υπαίθρια θέατρα, καφενεία, που με τους αγώνες των κατοίκων και της δημοτικής αρχής γλίτωσε από τον βιομηχανικό επεκτατισμό.
Ο αγώνας για τις χρήσεις γης
«Λιπάσματα. Ονειρο δεκαετιών. Μας παραχωρήθηκαν 84 στρέμματα. Το παραλιακό κομμάτι» μας λέει ο δήμαρχος. Τώρα, μένει η αποκατάσταση και η απόδοση στους δημότες των δύο κτιρίων που βρίσκονται στο παραχωρημένο κομμάτι της έκτασης, τα Αφαγεία και το Σιλό, «για τα οποία κυνηγάμε χρηματοδότηση, ώστε να δώσουμε σάρκα και οστά σε μεγάλα πράγματα. Να συνδέεται η αποκατάσταση με την ιστορία της περιοχής αλλά να δίνει και δημιουργικές διεξόδους στους ανθρώπους».
Το μεγάλο στοίχημα είναι η έκταση των 200 στρεμμάτων, συνέχεια και μέρος του αποκαταστημένου παραλιακού κομματιού, η οποία ανήκει στην Εθνική, είναι περιφραγμένη και, σύμφωνα με τον δήμαρχο, είναι στη διαδικασία απαλλοτρίωσης. Εκεί υπάρχουν επίσης εξαιρετικά βιομηχανικά κτίρια, «τα οποία σε μια καννική χώρα του κόσμου θα είχαν γίνει τοπόσημα.».
«Ηταν μια θετική κυβερνητική πρωτοβουλία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ η παραχώρηση των 84 στρεμμάτων, μετά από αγώνες του κόσμου» λέει ο δήμαρχος. «Αλλά, ταυτόχρονα, συνέχισε το έγκλημα της προηγούμενης κυβέρνησης με την Oil One και επέκτεινε την άδεια».
Ο δήμαρχος αναφέρεται στο μείζον πρόβλημα των χωροθετήσεων και των χρήσεων γης στην πόλη του, που παραμένει άλυτο και ζήτημα πολιτικών συσχετισμών και κινηματικών πιέσεων. «Φτιάξαμε μια νομοθετική πρόταση που την νομοθέτησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ η οποία άλλαζε το τοπίο.
Ενώ, η προηγούμενη κυβέρνηση τα είχε κάνει όλα ξανά βιομηχανική περιοχή, μεγάλωσε το συντελεστή δόμησης, πήρε την ευθύνη από τον δήμο και την έδωσε στον υπουργό, έρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ και με μία νομοθετική πρωτοβουλία είπε ότι από δω και πέρα η περιοχή θα είναι για Παιδεία, Πολιτισμό, Υγεία, Αθλητισμό. Ο συντελεστής δόμησης θα πέσει και ότι την ευθύνη για την πολεοδόμηση θα την έχει ο δήμος και όχι ο υπουργός. Σημαντικά πράγματα, δηλαδή, που δίνανε μια άλλη διάσταση για να αντιμετωοίστεί η πόλη και ο χώρος. Και έρχεται μετά η ίδια κυβέρνηση και από 12 χρόνια χρήση γης στην Oil One, τα κάνει 20!».
«Υποδειγματική»... δυσοσμία
Οι κάτοικοι του Κερατσινιού και της Δραπετσώνας ξέρουν τι σημαίνει να ζεις σε βιομηχανική περιοχή και μάλιστα με τον άναρχο και τον ασύδοτο τρόπο που αναπτύχθηκαν οι βιομηχανίες κάθε είδους στο παραλιακό μέτωπο της Αθήνας μεταπολεμικά. Αναγνωρίζουν κάθε καινούργια δυσοσμία από τις «συνηθισμένες».
«Εμείς ως δήμος είχαμε την εμπειρία» συνεχίζει ο δήμαρχος. «Έχουμε εκπαιδεύσει τα αισθητήρια όργανα να καταλαβαίνουμε ποιο είναι το καινούργιο και ποιο είναι παλιό» λέει με πικρό χιούμορ. «Αυτό ήταν κάτι καινούργιο. Το καινούργιο συνέπεσε με το ότι αυτή η βιομηχανία άρχισε να λειτουργεί μέσα στον οικιστικό ιστό. Εμείς από την πρώτη στιγμή καταδεικνύουμε τον ένοχο που έρχεται και προστίθεται στις παλιές αιτίες.
Είχαμε απέναντί μας όμως ένα κεντρικό κράτος με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του που ερχόταν έλεγε "ναι υπάρχει θέμα, αλλά εγώ δεν μπορώ να σας πω από πού είναι". Μάλιστα, πολλές φορές επισκεπτόταν τη συγκεκριμένη εγκατάσταση και έλεγε πως λειτουργεί "υποδειγματικά". Στο ερώτημα, αν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους, οι ελεγκτές του υπουργείου Περιβάλλοντος, μπορούν να μας δώσουν μια απάντηση, η απάντηση ήταν “όχι ρε παιδιά, διότι ούτε την τεχνογνωσία έχουμε, ούτε τα εργαλεία έχουμε για να εντοπίσουμε το πρόβλημα”».
Αλλά η δυσοσμία ήταν εκεί. Και ο κόσμος δεν μπορούσε να αναπνεύσει. «Μέχρι που εμείς υποκαταστήσαμε το κράτος. Μαζί με τον αντιπεριφερειάρχη Πειραιά, τον "Δημόκριτο" και το Αστεροσκοπείο αρχίσαμε να μετράμε εμείς. Γιατί εμείς οφείλουμε να πούμε στους ανθρώπους τι είναι αυτό που αναπνέουν. Αυτό ενόχλησε, απ’ ό,τι φαίνεται».
Το Πρωτοδικείο Πειραιά θα εκδόσει την απόφασή του το επόμενο διάστημα. Για τον Χρ. Βρεττάκο όμως είναι σαφές ότι, ανεξάρτητα από το νομικό αποτέλεσμα, η πόλη έχει νικήσει. Όπως είπε και μετά την ακροαματική διαδικασία στους συγκεντρωμένους κατοίκους «αποδείξατε ότι η πόλη δεν μπορεί να φιμωθεί. Στείλατε ένα μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις. Η πόλη θα συνεχίσει να αγωνίζεται για την άμεση μετεγκατάσταση της Oil One, της Lafarge και για το ξήλωμα των δεξαμενών των ΕΛΠΕ».
Άλλωστε, έχουν και απτά αποτελέσματα για να υπερασπίσουν. Όπως τον χώρο των Λιπασμάτων, που από ένας απέραντος σκουπιδότοπος διάσπαρτος με παλιά κτίρια σημαντικής βιομηχανικής αρχιτεκτονικής - τα οποία βρίσκονται σε κατάσταση ερήμωσης - μετατράπηκε σε ένα υπερτοπικό πάρκο 84 στρεμμάτων, για όλους τους κατοίκους, όλων των δήμων του Πειραιά που το έχουν αγκαλιάσει. Ένα «παράθυρο» προς την θάλασσα, με πράσινο, διαδρομές, υπαίθρια θέατρα, καφενεία, που με τους αγώνες των κατοίκων και της δημοτικής αρχής γλίτωσε από τον βιομηχανικό επεκτατισμό.
Ο αγώνας για τις χρήσεις γης
«Λιπάσματα. Ονειρο δεκαετιών. Μας παραχωρήθηκαν 84 στρέμματα. Το παραλιακό κομμάτι» μας λέει ο δήμαρχος. Τώρα, μένει η αποκατάσταση και η απόδοση στους δημότες των δύο κτιρίων που βρίσκονται στο παραχωρημένο κομμάτι της έκτασης, τα Αφαγεία και το Σιλό, «για τα οποία κυνηγάμε χρηματοδότηση, ώστε να δώσουμε σάρκα και οστά σε μεγάλα πράγματα. Να συνδέεται η αποκατάσταση με την ιστορία της περιοχής αλλά να δίνει και δημιουργικές διεξόδους στους ανθρώπους».
Το μεγάλο στοίχημα είναι η έκταση των 200 στρεμμάτων, συνέχεια και μέρος του αποκαταστημένου παραλιακού κομματιού, η οποία ανήκει στην Εθνική, είναι περιφραγμένη και, σύμφωνα με τον δήμαρχο, είναι στη διαδικασία απαλλοτρίωσης. Εκεί υπάρχουν επίσης εξαιρετικά βιομηχανικά κτίρια, «τα οποία σε μια καννική χώρα του κόσμου θα είχαν γίνει τοπόσημα.».
«Ηταν μια θετική κυβερνητική πρωτοβουλία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ η παραχώρηση των 84 στρεμμάτων, μετά από αγώνες του κόσμου» λέει ο δήμαρχος. «Αλλά, ταυτόχρονα, συνέχισε το έγκλημα της προηγούμενης κυβέρνησης με την Oil One και επέκτεινε την άδεια».
Ο δήμαρχος αναφέρεται στο μείζον πρόβλημα των χωροθετήσεων και των χρήσεων γης στην πόλη του, που παραμένει άλυτο και ζήτημα πολιτικών συσχετισμών και κινηματικών πιέσεων. «Φτιάξαμε μια νομοθετική πρόταση που την νομοθέτησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ η οποία άλλαζε το τοπίο.
Ενώ, η προηγούμενη κυβέρνηση τα είχε κάνει όλα ξανά βιομηχανική περιοχή, μεγάλωσε το συντελεστή δόμησης, πήρε την ευθύνη από τον δήμο και την έδωσε στον υπουργό, έρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ και με μία νομοθετική πρωτοβουλία είπε ότι από δω και πέρα η περιοχή θα είναι για Παιδεία, Πολιτισμό, Υγεία, Αθλητισμό. Ο συντελεστής δόμησης θα πέσει και ότι την ευθύνη για την πολεοδόμηση θα την έχει ο δήμος και όχι ο υπουργός. Σημαντικά πράγματα, δηλαδή, που δίνανε μια άλλη διάσταση για να αντιμετωοίστεί η πόλη και ο χώρος. Και έρχεται μετά η ίδια κυβέρνηση και από 12 χρόνια χρήση γης στην Oil One, τα κάνει 20!».
Ο απολογισμός όμως εξακολουθεί να έχει θετικό πρόσημο. Οπως είπε και ο δήμαρχος, δεν έχουν σημασία τα πρόσωπα. Οι εταιρίες τα έχουν βάλει με την πόλη εδώ και δεκαετίες.
Αλλά στοιχειώδης γνώση της νεότερης ιστορίας της περιοχής διδάσκει, ότι τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την πόλη, αν αποφασίσει να τα βάλει αυτή μαζί τους...
Πηγή: .TVXS - TV Χωρίς Σύνορα
