Ελληνίδα 22 χρόνων δημιούργησε το σάιτ «www.edosafakelaki.org» στο οποίο μέσα σε επτά ημέρες αναφέρθηκαν 520 περιπτώσεις
Της Μαριλης Mαργωμενου
Πώς να εντοπίσεις τους γιατρούς, τους διεφθαρμένους δημοσίους υπαλλήλους ή τους εφοριακούς που παίρνουν φακελάκι; Μερικές φορές η λύση στα πιο δύσκολα προβλήματα είναι απλή. Στα 22 της χρόνια, η Χριστίνα Τρεμόντι έστησε ένα σάιτ στο Ιντερνετ: «www. edosafakelaki. org». Οσο απίστευτο κι αν ακούγεται, το σάιτ που έχει μόλις επτά μέρες στο Διαδίκτυο, είχε ήδη μαζέψει 520 ιστορίες διαφθοράς. Το νούμερο είναι ασύλληπτο, αλλά σ’ αυτές αντιστοιχούν 640.000 ευρώ πληρωμένα σε φακελάκια! Και καθώς όλοι όσοι ζουν στην Ελλάδα έχουν κι από μια τέτοια ιστορία να διηγηθούν, μέσα σε πέντε μόλις μέρες, 25.000 άνθρωποι έχουν περάσει ήδη απ’ στη σελίδα, είτε για να δώσουν τη δική τους μαρτυρία είτε να διαβάσουν τις ξένες ιστορίες.
«Είναι σοκαριστικά τα ποσά», λέει η Χριστίνα Τρεμόντι, ιδρύτρια και πρόεδρος τού «Εδωσα φακελάκι». «Δεν περίμενα να δίνουν οι άνθρωποι τόσα λεφτά. Και με σόκαραν και τα δάνεια. Οι ιστορίες που ο γιατρός λέει στον άρρωστο “άμα δεν έχεις να με πληρώσεις, πάρε δάνειο”».
Αλλά το σημαντικότερο για εκείνη, είναι άλλο. «Αυτές οι ιστορίες», λέει η κ. Τρεμόντι, «μας δίνουν αληθινές πληροφορίες: ποιος πήρε φακελάκι, σε ποια υπηρεσία, σε ποια περιοχή, και πόσα λεφτά ήταν. Ολα τα στοιχεία υπάρχουν στη σελίδα. Αν οι αρμόδιοι το θέλουν, τώρα μπορούν να κάνουν κάτι γι’ αυτό».
Αλλά το σημαντικότερο για εκείνη, είναι άλλο. «Αυτές οι ιστορίες», λέει η κ. Τρεμόντι, «μας δίνουν αληθινές πληροφορίες: ποιος πήρε φακελάκι, σε ποια υπηρεσία, σε ποια περιοχή, και πόσα λεφτά ήταν. Ολα τα στοιχεία υπάρχουν στη σελίδα. Αν οι αρμόδιοι το θέλουν, τώρα μπορούν να κάνουν κάτι γι’ αυτό».
Προσωπική εμπειρία
Τη ρωτάω πώς της ήρθε η ιδέα να κάνει κάτι τέτοιο. «Ξεκίνησε από μια δική μου εμπειρία», απαντά. «Εκείνο το βράδυ που χρειάστηκε να πάμε τον παππού μου στο νοσοκομείο. Ηταν ένας περήφανος άνθρωπος, ανάπηρος πολέμου από 20 χρονών. Στα ενενήντα του πια είχε καρκίνο. Εκείνο το βράδυ ήταν τραγικό, αιμορραγούσε ασταμάτητα. Τον πήγαμε στο νοσοκομείο της Καλαμάτας. Φτάσαμε, φαντάζεστε σε τι κατάσταση, κι ακούσαμε αυτά, τα γνωστά: “δεν έχουμε κρεβάτι, δεν έχουμε γιατρό, αν βοηθούσατε κι εσείς λίγο…”. Κι εγώ σκέφτηκα πως ο άνθρωπος έδωσε τα πάντα για την Ελλάδα, και τώρα πια που γέρασε, να τι εισπράττει απ’ τη χώρα του».
Τώρα σε κάθε ιστορία του www. edosafakelaki.org υπάρχει ένας περήφανος άνθρωπος που τον ταπεινώνει το σύστημα. «Κοίτα να δεις, το ξέρω πως οδηγείς καλά, και το ξέρεις κι εσύ. Αλλά ξέρω και κάτι άλλο. Πως ο εξεταστής δεν δίνει μια δεκάρα για το πώς οδηγείς!». Μ’ αυτή τη φράση μόνο, 180 ευρώ άλλαξαν χέρια. Ενας Ελληνοαμερικανός, που στην Αμερική οδηγούσε απ’ τα 16 του, έβαλε το φακελάκι με τα 180 ευρώ στο ντουλαπάκι του αυτοκινήτου, και «ούτε ξέρω αν τα μοιράστηκε ο δάσκαλος οδήγησης με τον εκπαιδευτή. Ξέρω μόνο ότι πέρασα στις εξετάσεις».
Μαγική λέξη
Στις διηγήσεις των επισκεπτών του σάιτ, είναι όλα εκεί: όλα τα στερεότυπα που φέρνει η λέξη «φακελάκι», και μαζί οι λεπτομέρειες των ιστοριών που σε ξυπνάνε, που σπάνε το στερεότυπο, και νιώθεις πόσο εξευτελιστικό είναι να κλείνεται όλη σου η ζωή στο περιεχόμενο ενός φακέλου. Υπάρχει ο μεγαλογιατρός, που πήρε 1.500 ευρώ για να κάνει μια καισαρική. «Και τα μέτρησε μπροστά μου, μήπως λείπει κανένα ευρώ», τον Οκτώβριο του 2012, στην Αθήνα. Υπάρχει ο εκβιαστής του ΣΔΟΕ. «Εδωσα ότι μου ζήτησαν για να φύγουν οι ελεγκτές, γιατί με απειλούσαν με πρόστιμα 300.000 ευρώ και κλείσιμο της επιχείρησής μου. Εδωσα έξι χιλιάδες ευρώ».
Υπάρχει ο ψιλικατζής της ΔΕΗ. «Για να μου συνδέσει το ρεύμα του έδωσα 150 ευρώ. Αλλιώς θα περίμενα δύο μήνες, μου είπε ο εργολάβος». Υπάρχει η υπάλληλος που ζητά φακελάκι ξανά και ξανά. «Απ’ όταν έκανα έναρξη επιχείρησης, η ελεγκτής της εφορίας παίρνει κάθε χρόνο 500 ευρώ, και δεν έρχεται για έλεγχο. Εφέτος δεν είχα να της τα δώσω και με απειλεί πως θα έρχεται σε λίγες μέρες για έλεγχο». Υπάρχει ο άπληστος γιατρός. «Ο γυναικολόγος όχι απλώς ζήτησε, αλλά άνοιξε το φακελάκι και είπε πως τα 300 ευρώ που ήταν μέσα δεν ήταν αρκετά. Ηθελε κι άλλα!».
Υπάρχει και ο τραυματιοφορέας που ζητάει λεφτά για να κατεβάσει απ’ τις σκάλες τον άρρωστο όταν δεν υπάρχει ασανσέρ. «Δεν σκέφτηκα καν να μην τα δώσω τα 150 ευρώ, γιατί έβλεπα τον πατέρα μου να παραμορφώνεται στο πρόσωπο και τα χέρια. Στο νοσοκομείο μας είπαν πως είναι εγκεφαλικό. Αν αργούσαμε μισή ώρα, θα έπρεπε να πάμε κατευθείαν σε γραφείο κηδειών».
Οι ιστορίες είναι ανώνυμες. Αλλά η ένταση των ανθρώπων που τις γράφουν είναι ακόμα εκεί. Οπως και η ευκαιρία για οποιονδήποτε έχει ακόμα την επιθυμία να ξεριζώσει τη διαφθορά.
Οπως με τη Χριστίνα Τρεμόντι που θυμάται: «Οταν ετοίμαζα τη διατριβή μου στο Yale είπα στον καθηγητή μου πως θέλω να γράψω για τη διαφθορά στην Ελλάδα. Αυτός όμως μου είπε να μην το κάνω, γιατί δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, και το κείμενο δε θα είναι επιστημονικά άρτιο. Κι εγώ σκέφτηκα, πώς είναι δυνατόν να μην υπάρχουν στοιχεία για τη διαφθορά, που την ξέρουμε όλοι οι Ελληνες τόσο καλά; Και αποφάσισα να βρω εγώ τα στοιχεία»...
Στοιχεία για τις... υπηρεσίες
Υστερα από μία εβδομάδα που η ιστοσελίδα «Εδωσα φακελάκι» είναι στον αέρα, τα στοιχεία πλέον υπάρχουν. Απ’ τις 520 ιστορίες διαφθοράς που είχαν ήδη συγκεντρωθεί, το 57% αναφέρεται στα νοσοκομεία και το 20% στο κύκλωμα που εκβιάζει υποψήφιους οδηγούς. Υπάρχουν στοιχεία κατά περιοχή, και κατά υπηρεσία.
«Αν κάποιος έχει τη βούληση να κάνει κάτι, τώρα θα φανεί», λέει η κ. Τρεμόντι. «Στην Ινδία οι Αρχές επικοινώνησαν με τον υπεύθυνο του αντίστοιχου σάιτ, και τίναξαν στον αέρα το κύκλωμα της διαφθοράς με τα διπλώματα οδήγησης. Εδώ, το ελληνικό site μπορεί να είναι η ευκαιρία μας να γίνουμε επιτέλους ενεργοί πολίτες σ’ αυτή τη χώρα».
Την αρχή την έχει κάνει ήδη εκείνη: το σάιτ το δουλεύει εθελοντικά, παράλληλα με την κανονική της δουλειά.
«Είναι εξοντωτικό», λέει, «αλλά αξίζει τον κόπο. Και η αλήθεια είναι πως μέχρι τώρα ήμουν τυχερή: καθώς δεν είχα λεφτά να υποστηρίξω την ιδέα μου, απευθύνθηκα στο Net Studio, οι άνθρωποι εκεί ενθουσιάστηκαν. Ο Γ. Καράμπελας μού έστησε ολόκληρη τη σελίδα χωρίς λεφτά. Χωρίς τη βοήθειά του το “Εδωσα φακελάκι” δεν θα υπήρχε» σημειώνει.
Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους ανθρώπους που γράφουν στη σελίδα τις ιστορίες τους. Γιατί χωρίς μαρτυρίες απ’ τη χώρα της διαφθοράς, κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα γι’ αυτήν. Αν αρχίσει ο κόσμος να «μιλάει», τότε σίγουρα υπάρχει η ελπίδα το πρόβλημα κάποια στιγμή να λυθεί. Αλλιώς θα διαιωνίζεται, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται...
