Παρασκευή 20 Ιουλίου 2012

Κλειδί για το μέλλον Παιδεία - πολιτισμός

Στέλιος Ράμφος.Φιλόσοφος, πανεπιστημιακός και συγγραφέας δοκιμίων
Ο γνωστός φιλόσοφος απαντά στα ερωτήματα του FORUM για το μέλλον της νέας κυβέρνησης και του τόπου.

Τι περιμένουμε από τη νέα κυβέρνηση;
Η μεγάλη παγίδα και ο κίνδυνος ενός Βατερλό έγκειται στον να απομονώσουν και να δώσουν αποκλειστική σημασία στο οικονομικό πρόβλημα. Η Μεταπολίτευση, αφού κατήργησε και γελοιοποίησε αυτήν τη χωριατικοχριστιανική κουλτούρα των προηγούμενων, των συνταγματαρχών, στην οποία αντιτάχθηκαν οι πάντες και κυρίως οι εκπρόσωποι του παλιού κατεστημένου, εγκατέστησε τη δική της αντικουλτούρα, η οποία είχε έναν ορισμένο χαρακτήρα:...

Καινούργιες ομάδες ανθρώπων, τάξεις και πολιτικές συσπειρώσεις μαζί με την καινούργια πολιτική πραγματικότητα που διαμορφώθηκε θέλησαν να δημιουργήσουν ένα νέο αξιακό σύστημα, του οποίου συνέπεια ήταν όσα ακολούθησαν και λουζόμαστε τώρα.

Ποιο ήταν αυτό το καινούργιο αξιακό σύστημα;

Ηταν η χωρίς αξίες ανάδειξη, με παράλληλη συσσώρευση πλούτου και επίδειξη;

Καμία οικονομική αλλαγή δεν μπορεί αποκλειστικά να οδηγήσει τα πράγματα, γιατί οι νοοτροπίες θα παραμείνουν πάντοτε το ζητούμενο. Αυτές προκάλεσαν το φαινόμενο των αγανακτισμένων, τις αντιδράσεις τις βίαιες, τον θυμό τον φοβερό, όχι χωρίς λόγο, αλλά ταυτοχρόνως με όλη την υποστήριξη των ψυχικών κατηγοριών, οι οποίες διαμορφώθηκαν μέσα σε αυτό το πλαίσιο.

Εχει, λοιπόν, σημασία σιγά σιγά να καταλαβαίνουμε αυτό το φαινόμενο, γιατί θα δούμε ότι μέσα στα πολύ θετικά που έχει η σημερινή κυβέρνηση ενδεχομένως να μπορεί κανείς να σκεφτεί κάπως πιο προσεκτικά τη διαχείριση του θέματος «Παιδεία και Πολιτισμός».

Γιατί αν δεν συνδεθούν αυτά με το οικονομικό, νομίζω ότι η μάχη κινδυνεύει να χαθεί, μολονότι το οικονομικό επιτελείο είναι θετικό. Συμμετέχουν πρόσωπα με αξία, αλλά από εκεί και πέρα πρέπει να δούμε και το άλλο πλαίσιο.

Υπάρχει ωστόσο κάτι καινοτόμο: η συνεργασία.

Πράγματι, υπάρχει κάτι καινούργιο: Δεν έχουμε να κάνουμε με έναν απόλυτο κυρίαρχο, έχουμε να κάνουμε με τρεις μαζί, οι οποίοι κάθε στιγμή είναι υποχρεωμένοι να διυλίζουν τον κώνωπα και για τις δικές τους ισορροπίες και για την ισορροπία του συνόλου. Αυτό το λέω απολύτως θετικά και βλέπω ότι οι ρωγμές είναι τα σημεία εκείνα τα οποία μπορούμε να περάσουμε εμείς μέσα. Ενώ ήταν συμπαγής η συνθήκη της αυτοδυναμίας, τώρα έχουμε ρωγμές, οι οποίες μας χρειάζονται. Η αξία που δίνω σε αυτή την κουλτούρα-αντικουλτούρα είναι γιατί αυτή η αντικουλτούρα διαμορφώνει συμπεριφορές και οι συμπεριφορές με τη σειρά τους δημιουργούν πολιτικά γεγονότα.

Μια ηγετική ομάδα που αναλαμβάνει στα χέρια της τις τύχες αυτού του λαού θα πρέπει να επανεφεύρει τον τρόπο ώστε να επικοινωνήσουμε με το μέλλον και ακριβώς το μεγάλο κλειδί λέγεται υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Γιατί αν δεν υπάρχει μέλλον, δεν χρειάζεται να καταλάβουμε ποιοι είμαστε.

Και η αντιπολίτευση. Πώς την αντιμετωπίζετε;

Η μεγάλη καταστροφή ήταν η προσγείωση των ονείρων, την οποία αυτήν τη στιγμή διεκδικεί η αντιπολίτευση. Διεκδικεί να διατηρήσει αυτήν την προσγείωση. Μια πραγματική αντιπολίτευση δεν μπορεί να είναι σύγκρουσης αλλά συμπλήρώσης, κυρίως αυτήν τη δεδομένη στιγμή. Και μια σωστή κυβέρνηση θα πρέπει να ερμηνεύει την κριτική της αντιπολίτευσης με όρους συμπληρωματικούς.

Και τότε η όποια κυβέρνηση θα μπορεί γόνιμα να συζητήσει και να λάβει υπόψη αυτήν την αντιπολίτευση και να διδαχθεί από αυτήν...

Νομίζω ότι για πρώτη φορά πρέπει να τηρηθεί από την κυβέρνηση το «ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενος», εφόσον αυτή η κυβέρνηση δεν είναι για διαχείριση, όπως το '89, αλλά θέλει να είναι μακράς πνοής. Δεν ξέρουμε τι θα καταφέρει, αλλά αυτό θέλει να κάνει. Νομίζω την υποχρεώνει σε συνθέσεις. Το πολιτικό μας πρόβλημα είναι έλλειμμα εμπιστοσύνης.

Το μεγάλο ταλέντο θα είναι να χωρέσουν και τον τέταρτο με κάποιον τρόπο. Αν πετύχει αυτό, μια κουλτούρα θα ξεπεράσει ένα βαρύ νόσημα.

Ποιο είναι το νόσημα αυτό; Η δυσπιστία. Η Ελλάδα υποφέρει από δυσπιστία. Τα πράγματα δεν είναι τόσο σκοτεινά.

Η ηγετική ομάδα που αναλαμβάνει τις τύχες αυτού του λαού πρέπει να εφεύρει ξανά τον τρόπο επικοινωνίας με το μέλλον πηγή