Οι εκλογές της Κυριακής ήταν στην πραγματικότητα ένα δημοψήφισμα για την οικονομική στρατηγική που ακολουθείται στην Ευρώπη και οι ψηφοφόροι και των δύο χωρών την αποδοκίμασαν. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο πόσο σύντομα οι ψηφοφόροι θα κατορθώσουν αλλαγές σε επίπεδο πολιτικής, αλλά ο χρόνος τελειώνει για την έξοδο από την κρίση μέσα από τη λιτότητα – και αυτό είναι κάτι καλό.
Περιττό να αναφέρω ότι κανείς δεν άκουγε κάτι τέτοιο από τους συνήθεις υπόπτους κατά την προεκλογική περίοδο. Ήταν μάλιστα κάπως αστείο να βλέπεις τους "απόστολους της ορθοδοξίας" να προσπαθούν να σκιαγραφήσουν τον μετριοπαθή François Hollande ως μία απειλή! «Είναι μάλλον επικίνδυνος» δήλωσε ο Economist.
Η αλήθεια είναι ότι η νίκη του François Hollande σημαίνει το τέλος του Γαλλο-Γερμανικού άξονα «Μέρκελ – Σαρκοζί» που επέβαλε το καθεστώς λιτότητας τα τελευταία 2 χρόνια. Αυτό θα ήταν όντως επικίνδυνο αν αυτή η πολιτική λειτουργούσε ή έστω είχε μία λογική πιθανότητα να πετύχει. Αλλά δεν λειτούργησε και δεν μπορεί να πετύχει. Είναι καιρός να προχωρήσουμε.
Οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι αποδεικνύονται σοφότεροι από τους καλύτερους και εξυπνότερους της ηπείρου.
Τι είναι λάθος στη συνταγή της περικοπής δαπανών ως το φάρμακο για τα Ευρωπαϊκά προβλήματα;
Μία απάντηση είναι ότι τα επιχειρήματα ότι οι περικοπές δαπανών θα ενθάρρυναν με κάποιο τρόπο τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις να ξοδεύουν περισσότερο έχουν αποτύχει παταγωδώς σύμφωνα με την εμπειρία των τελευταίων 2 ετών. Η περικοπές δαπανών σε μία οικονομία σε ύφεση απλώς κάνουν την ύφεση βαθύτερη.
Επιπλέον, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο κέρδος σε αντάλλαγμα του πόνου που προκαλεί αυτή η πολιτική. Πάρτε το παράδειγμα της Ιρλανδίας που έχει υπάρξει πιστή στην εφαρμογή των μέτρων λιτότητας σε μία προσπάθεια να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών. Σύμφωνα με την επικρατούσα οικονομική θεώρηση αυτό θα έπρεπε να λειτουργήσει. Στην πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή ελίτ έχει τόσο ανάγκη να το πιστέψει που καταλήγει να δηλώνει ότι η Ιρλανδική οικονομία έχει αρχίσει να αναρρώνει.
Αλλά δεν έχει. Το κόστος δανεισμού της Ιρλανδίας παραμένει πολύ υψηλότερο από αυτά της Ισπανίας ή της Ιταλίας.
Ποιες είναι λοιπόν οι εναλλακτικές;
Μία λύση θα ήταν να διαλυθεί το Ευρώ. Η Ευρώπη δεν θα ήταν σε αυτή την κατάσταση αν η Ελλάδα είχε ακόμα τη δραχμή, η Ισπανία τη πεσέτα κτλ. Κι αυτό γιατί η Ελλάδα και η Ισπανία θα είχαν αυτό που σήμερα στερούνται για να ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να ενισχύσουν τις εξαγωγές: την υποτίμηση.
Στον αντίποδα του Ιρλανδικού παραδείγματος, πάρτε το παράδειγμα της Ισλανδίας που είχε το θάρρος να αφήσει τις τράπεζες να χρεοκοπήσουν και να υποτιμήσει το νόμισμά της και έχει πολύ καλύτερη ανάρρωση από την Ιρλανδία.
Από την άλλη, η διάλυση του Ευρώ θα ήταν ιδιαίτερα αποδιοργανωτική και θα αντιπροσώπευε μία τεράστια ήττα για το Ευρωπαϊκό σχέδιο της μακροχρόνιας προσπάθειας για προώθηση της ειρήνης και της δημοκρατίας μέσω στενότερης ένωσης. Υπάρχει άλλος δρόμος; Ναι υπάρχει – και οι Γερμανοί έχουν αποδείξει πως μπορεί να λειτουργήσει αυτός ο τρόπος αλλά δυστυχώς δεν καταλαβαίνουν το μάθημα της δικής τους εμπειρίας.
Μιλώντας για την Ευρωπαϊκή κρίση οι Γερμανοί φέρνουν το παράδειγμα της δικής τους κρίσης στις αρχές της περασμένης δεκαετίας και πως κατάφεραν να τη ξεπεράσουν. Αυτό που δεν αναγνωρίζουν όμως είναι ότι η ανάκαμψή τους ήταν το αποτέλεσμα ενός τεράστιου εμπορικού πλεονάσματος έναντι άλλων Ευρωπαϊκών κρατών και συγκεκριμένα σε σχέση με τα κράτη που σήμερα είναι σε κρίση. Οι χώρες που βιώνουν κρίση ίσως να μπορούσαν να μιμηθούν τη Γερμανική επιτυχία αν αντιμετώπιζαν ένα συγκριτικά ευνοϊκό περιβάλλον – αν σήμερα δηλαδή, άλλες χώρες και ειδικότερα η Γερμανία, είχαν μία πληθωριστική άνοδο.
Η Γερμανική εμπειρία δεν είναι όπως φαντάζονται οι Γερμανοί ένα επιχείρημα για μονομερή λιτότητα στη Νότια Ευρώπη αλλά ένα επιχείρημα για πολύ περισσότερες επεκτατικές πολιτικές αλλού και συγκεκριμένα για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εγκαταλείψει την εμμονή με τον πληθωρισμό και να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη.
Είναι περιττό να αναφέρω ότι στους Γερμανούς δεν αρέσει αυτό το συμπέρασμα, ούτε επίσης στην ΕΚΤ. Θα επιμείνουν στις φαντασιώσεις τους για ευημερία μέσω λιτότητας και σε αποτυχημένες στρατηγικές ως μοναδική υπεύθυνη λύση. Αλλά φαίνεται πως δεν θα έχουν πια αδιαμφισβήτητη υποστήριξη από τη Γαλλική Προεδρία. Και αυτό, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, σημαίνει ότι τόσο το Ευρώ όσο και το Ευρωπαϊκό Σχέδιο έχουν πλέον μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης από ότι λίγες ημέρες πριν. πηγή
Το άρθρο στους New York Times εδώ.
