Του Γιώργου Τσιρίδη
Ανεβλήθη η εκδίκαση στο ΣτΕ της ένστασης για την απαλλοτρίωση των Λιπασμάτων
Στις 6 Δεκεμβρίου 2021 θα συνεδριάσει τελικά το ΣτΕ και θα αποφασίσει αν θα κάνει δεκτή ή όχι την ένσταση της Εθνικής Τράπεζας στο ζήτημα της απαλλοτρίωσης του χώρου των Λιπασμάτων. Η συνεδρίαση που ήταν να γίνει πριν μερικές μέρες πήρε αναβολή δύο μηνών περίπου.
Η Εθνική επικαλείται διάφορους λόγους μεταξύ των οποίων και την αντισυνταγματικότητα του νόμου 4342/15 (περί τροπολογίας επρόκειτο) των Λαφαζάνη-Σκουρλέτη. Είναι ο νόμος που ισχύει σήμερα και καθορίζει χαμηλό συντελεστή δόμησης 0.15 και ήπιες χρήσεις γης (παιδεία, υγεία, πολιτισμός και φυσικά πράσινο). Ο νόμος αυτός αντικατέστησε τον νόμο 4277/14 του Μανιάτη που είχε ψηφιστεί (τροπολογία κι αυτός) ένα χρόνο νωρίτερα, το 2014.
Ο νόμος Μανιάτη προέβλεπε συντελεστή δόμησης μεγάλο 0.60 και χρήσεις γης τις υπάρχουσες, δηλαδή μεταξύ άλλων και μεταποίηση άρα βιομηχανία. Βασισμένη σε αυτόν τον νόμο πήρε άδεια και η Όϊλ Ουάν του Μελισσανίδη (σαν συνέχεια της προϋπάρχουσας στον χώρο Μόμπιλ).
Ο νόμος του 2014 ήταν μεν μια τροπολογία, στηριζόταν όμως σε μελέτες (είχε κάνει και η Εθνική) και προπαντός σε μια απόφαση του Οργανισμού της Αθήνας του 2014 που καθόριζε αυτά που ψηφίστηκαν κι έγιναν νόμος. Είχε δηλαδή ισχυρό υποστηρικτικό πλαίσιο. Η τροπολογία των Λαφαζάνη-Σκουρλέτη δεν είχε κάτι αντίστοιχο. Αυτό συνέβη γιατί ο Οργανισμός της Αθήνας είχε καταργηθεί (η παραπάνω απόφαση ήταν και η τελευταία του) και γιατί δεν υπήρχαν μελέτες που να στηρίζουν τις νέες ρυθμίσεις (συντελεστή και χρήσεις). Εν γνώσει αυτής της αδυναμίας, η ίδια η τροπολογία προέβλεψε πως θα γίνει Πολεοδομική Μελέτη που θα στηρίζει τις νέες ρυθμίσεις.
Με δεδομένη αυτή την έλλειψη ψηφίστηκε η τροπολογία το 2015. Ο Δήμος έπρεπε από το 2016 να προβεί άμεσα σε πολεοδομική μελέτη (ή ακόμη καλύτερα σε προκαταρκτική μελέτη ανάπλασης) που να στηρίζει τις νέες ρυθμίσεις. Δεν το έκανε το 2016 ούτε και το 2017. Αντίθετα προχώρησε διαδικασίες απαλλοτρίωσης του χώρου των Λιπασμάτων, που θα πυροδοτούσαν τον έλεγχο αντισυνταγματικότητας. Το 2019 ο Δήμος πήρε την απόφαση απαλλοτρίωσης και συνειδητά άφησε την πολεοδομική μελέτη για ... μετά.
Τώρα το ΣτΕ θα κρίνει επί της απαλλοτρίωσης. Θα δει και το θέμα της αντισυνταγματικότητας που το έχει θέσει η Εθνική. Αν αγνοήσει τους ισχυρισμούς της τράπεζας και προχωρήσει στην απαλλοτρίωση, ή αν δεχτεί άλλους ισχυρισμούς της τράπεζας και ακυρώσει την απαλλοτρίωση αλλά δεν θίξει τον Ν. 4342/15 των Λαφαζάνη-Σκουρλέτη, ουδέν πρόβλημα. Είτε με απαλλοτρίωση, είτε χωρίς αυτήν, οι ρυθμίσεις θα έχουν σωθεί και, απλά, θα έχουμε χάσει κάποιο χρόνο. Πρόβλημα τεράστιο θα υπάρξει αν κηρυχθεί αντισυνταγματικός ο νόμος και καταργηθεί. Τότε θα έχουμε για την περιοχή του Πειραιά μια καταστροφή.
Γιατί αν ακυρωθεί ο νόμος του 2015 τότε θα επανέλθουν οι ρυθμίσεις του νόμου 4277 του 2014 και η βιομηχανία θα γίνει και πάλι επιτρεπτή χρήση. Δικαίως θα ζητήσει επέκταση η ΑΓΕΤ-Λαφάρτζ (το ζητούσε πριν τον νόμο του 2015) και ο Μελισσανίδης θα νομιμοποιηθεί εσαεί. Θεωρητικά θα μπορεί να λειτουργήσει ως μεταποίηση και η περιοχή της πρώην ΒΡ που σήμερα είναι ΕΛΠΕ. Θα έχουμε μια ολική επαναφορά στην κόλαση.
Να σημειωθεί πως όλα αυτά που γράφω είναι ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ. Μπορεί να ισχύσει το κακό σενάριο (ακύρωση του νόμου του '15) μπορεί και όχι. Αν όχι, όλα καλά, μένει μόνο η καθυστέρηση. Αν ναι, όμως, τότε θα έχει συντελεστεί ένα έγκλημα.
Πρότεινα τον μοναδικό, αυτή τη στιγμή, τρόπο για να ξεπεράσουμε τον κίνδυνο. Να χαρακτηρίσουμε την πρώην βιομηχανική ζώνη ως περιοχή ανάπλασης του νόμου 2508/97 και να προχωρήσουμε σε προκαταρκτική μελέτη ανάπλασης και πολεοδομική μελέτη.
Η δημοτική αρχή το αρνήθηκε. Τα παίζει όλα κορώνα-γράμματα στο ΣτΕ. Μακάρι να δικαιωθεί, για το καλό της περιοχής.
