Γ. Λάλιος, Καθημερινή
Πειραιάς: Πόλος πρασίνου δίπλα στο λιμάνι
Σε μεγάλο βαθμό αποκλεισμένη από την πρόσβαση στη θάλασσα, λόγω των λιμενικών εγκαταστάσεων και με σοβαρή έλλειψη χώρων πρασίνου, η ευρύτερη περιοχή του Πειραιά έχει λίγες διεξόδους για τους κατοίκους της.
Η μετατροπή της περιοχής των Λιπασμάτων της Δραπετσώνας σε ελεύθερο κοινόχρηστο χώρο εξελίχθηκε σε αίτημα της περιοχής από τότε που έκλεισαν οι εγκαταστάσεις, παραμένει όμως σε εκκρεμότητα.
Ο δήμος, ωστόσο, με τη βοήθεια του ΕΜΠ δρομολογούν τις απαραίτητες μελέτες, οι οποίες σε πρώτη φάση αποδεικνύουν επιστημονικά αυτό που είναι ήδη γνωστό σε όσους κατοικούν εκεί: πόσο μεγάλη ανάγκη υπάρχει για πράσινο και ελεύθερους χώρους στα πυκνοκτισμένα προάστια του Πειραιά.
Πριν από λίγες ημέρες παρουσιάστηκε στο δημοτικό συμβούλιο Κερατσινίου – Δραπετσώνας η πρώτη φάση της μελέτης για την ανάπλαση των Λιπασμάτων. Πρόκειται για το αποτέλεσμα συνεργασίας ανάμεσα στον δήμο και στα εργαστήρια του Τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας του ΕΜΠ.
Στόχος είναι να ολοκληρωθεί σύντομα το σχέδιο για τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου με μεγάλους κοινόχρηστους χώρους και ανταποδοτικές χρήσεις και να θεσπιστεί μέσω ειδικού πολεοδομικού σχεδίου. «Η ανάπτυξη του λιμανιού του Πειραιά δεν μπορεί παρά να περνάει μέσα από τη βιώσιμη ανάπτυξη των παραλιμένιων δήμων», λέει στην «Κ» ο επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης, Νίκος Μπελαβίλας.
«Στην περιοχή του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας, όπως αποδεικνύεται από τη μελέτη, οι δείκτες κοινωνικού αποκλεισμού και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης είναι υψηλοί και ανεβαίνουν όσο αυξάνεται η εμπορική λειτουργία του λιμανιού του Πειραιά. Είναι λοιπόν κρίσιμης σημασίας η περιοχή των Λιπασμάτων να επανενταχθεί στη ζωή της πόλης στην κατεύθυνση της περιβαλλοντικής αναβάθμισης και της ελάφρυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων.
Περαιτέρω, η περιοχή έχει ήδη αγκαλιαστεί όχι μόνο από τους περιοίκους, αλλά και από τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά. Σύμφωνα με καταγραφή που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία δύο χρόνια στο πλαίσιο της μελέτης, από το 2016 (όταν τα 86 στρ. της παραλιακής ζώνης των Λιπασμάτων εξαιρέθηκαν από την παραχώρηση του ΟΛΠ στην Cosco και παραχωρήθηκαν στον δήμο) η επισκεψιμότητα της περιοχής είναι ολοένα και μεγαλύτερη. Για πρώτη φορά δείχνει να γεννάται ένας ισχυρός πόλος πρασίνου με μητροπολιτική σημασία στα δυτικά της πόλης».
Ομως το ιδιοκτησιακό καθεστώς της έκτασης παραμένει εμπόδιο στα σχέδια. Από τα 330 στρέμματα της έκτασης, ο δήμος κατέχει 126 και τα υπόλοιπα ανήκουν στην «Πρότυπο ΚΤΑΕ», μια θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας.
Ο δήμος ξεκίνησε διαδικασία απαλλοτρίωσης, την οποία η εταιρεία πρόσβαλε ενώπιον του ΣτΕ (η εκδίκαση της υπόθεσης έχει πάρει διαδοχικές αναβολές και έχει προγραμματιστεί για τον Ιανουάριο του ’23).
Θα δώσει στην περιοχή και σε όλο τον Πειραιά την ανάσα που χρειάζεται.
Συρτάρια γεμάτα μελέτες
Από την περίοδο που έκλεισε οριστικά και το τελευταίο από τα εργοστάσια στην περιοχή των Λιπασμάτων (1999), έχουν εκπονηθεί διάφορες μελέτες (από τη ΔΕΠΟΣ, τον ΟΛΠ, την Εθνική Τράπεζα, το ΕΜΠ, τον δήμο) και έχουν υποβληθεί διάφορες προτάσεις (μέχρι και… για τη μετατροπή της σε πίστα Formula 1), οι οποίες ωστόσο δεν ευοδώθηκαν.
Το 2016-2017 η Περιφέρεια Αττικής πραγματοποίησε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών για την ευρύτερη έκταση (640 στρέμματα, περιλαμβάνει και γειτονικές βιομηχανικές εγκαταστάσεις σε λειτουργία) και το πρώτο βραβείο απονεμήθηκε σε ομάδα με επικεφαλής την αρχιτέκτονα Ηώ Καρύδη. Ωστόσο, η Περιφέρεια δεν δρομολόγησε την υλοποίηση της μελέτης.
Ανάσα για τον Πειραιά
Να σημειωθεί ότι, όπως προέκυψε από την Α΄ φάση της μελέτης του ΕΜΠ, στην ευρύτερη περιοχή υπάρχει μόνο ένας μεγάλος χώρος πρασίνου στο Σελεπίτσαρι (ανήκει στο μεγαλύτερο μέρος στον Δήμο Νίκαιας) και δύο μεσαίου μεγέθους ελεύθεροι χώροι: ο αρχαιολογικός χώρος της Ηετιώνειας Πύλης (26 στρ.) και το Καστράκι (20 στρ.). Στον Δήμο Κερατσινίου – Δραπετσώνας υπάρχουν 183 μικροί ελεύθεροι χώροι (πλατείες, αθλητικοί χώροι κ.λπ.).
Συνολικά, στον δήμο που έχει πληθυσμό περίπου 90.000 κατοίκους, υπάρχουν μόλις 292 στρ. υψηλού πρασίνου και 340 στρ. με χαμηλό πράσινο.