Αυτοδιαχειριζόμενα σχολεία – Μια διαφορετική προσέγγιση στην εκπαίδευση
Ζούμε σε ειδικές εποχές και γι αυτό παίρνουμε ειδικών απαιτήσεων αποφάσεις και πρωτοβουλίες, ειδικά όταν πρόκειται για τα παιδιά μας. Γι αυτό, τα αυτοδιαχειριζόμενα σχολεία στην Ελλάδα είναι λιγότερο μόδα και πολύ περισσότερο αποτέλεσμα μιας ανάγκης που προκύπτει από την οικονομική κρίση και τα παρεπόμενά της.
Στις προσχολικές ηλικίες, που η εκπαίδευση δεν είναι υποχρεωτική, οι γονείς αντιμετωπίζουν ολοένα και περισσότερα προβλήματα στο να βρουν το σχολείο που θα προσφέρει στα παιδιά τους την καλύτερη δυνατή αγωγή, χωρίς να απαιτείται ένας ολόκληρος μισθός γι αυτό. Την ίδια ώρα, τα νέα δεδομένα έχουν επηρεάσει και την ποιότητα της εκπαίδευσης, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αναζήτηση άλλων σχημάτων, υψηλών προδιαγραφών με χαμηλότερο κόστος. Έτσι ήρθαν τα αυτοδιαχειριζόμενα σχολεία, με συνεταιριστική αφετηρία.
Οι συνεταιριστικές αυτές επιχειρήσεις δίνουν διέξοδο και στις παγίδες που στήνει το φορολογικό καθεστώς, με την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι τα μέλη τους απαγορεύεται να καρπώνονται μέρος των κερδών, εκτός και αν εργάζονται στην επιχείρηση. Από την άλλη, η συμμετοχή τους από μόνη της, δεν γεννά υποχρέωση ασφάλισης ούτε φορολογικές υποχρεώσεις.
Αυτοδιαχείριση με πολλά εμπόδια, στο Χαλάνδρι
Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν οι γονείς να προσφέρουν στα παιδιά τους υψηλών προδιαγραφών εκπαίδευση με τη λογική της αυτοδιαχείρισης και εντός του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, είναι το συνεταιριστικό μοντέλο. Είναι κάτι που έχει δοκιμαστεί με επιτυχία σε σχολεία του Εξωτερικού, στηριγμένο σε ειδικές εκπαιδευτικές μεθόδους. Στην Ελλάδα, αφετηρία αυτών των προσπαθειών είναι η ανάγκη να βρεθεί χώρος και ικανό εκπαιδευτικό προσωπικό για τους γονείς που δεν μπορούν να ενταχθούν στις δημόσιες δομές, δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις οικονομικές απαιτήσεις ιδιωτικών δομών ή, απλά, δεν θεωρούν ικανοποιητικό το επίπεδο της εκπαίδευσης που παρέχεται στις δομές αυτές.
Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν οι γονείς να προσφέρουν στα παιδιά τους υψηλών προδιαγραφών εκπαίδευση με τη λογική της αυτοδιαχείρισης και εντός του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, είναι το συνεταιριστικό μοντέλο. Είναι κάτι που έχει δοκιμαστεί με επιτυχία σε σχολεία του Εξωτερικού, στηριγμένο σε ειδικές εκπαιδευτικές μεθόδους. Στην Ελλάδα, αφετηρία αυτών των προσπαθειών είναι η ανάγκη να βρεθεί χώρος και ικανό εκπαιδευτικό προσωπικό για τους γονείς που δεν μπορούν να ενταχθούν στις δημόσιες δομές, δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις οικονομικές απαιτήσεις ιδιωτικών δομών ή, απλά, δεν θεωρούν ικανοποιητικό το επίπεδο της εκπαίδευσης που παρέχεται στις δομές αυτές.
Η πρώτη προσπάθεια ξεκίνησε, πριν τρία χρόνια, στο Χαλάνδρι από γονείς που συνεταιρίστηκαν για να φτιάξουν έναν παιδικό σταθμό και ένα φροντιστήριο για τα παιδιά τους. Σε μια εποχή που το προνοιακό σύστημα του δήμου είχε αρχίσει να περιορίζεται εξαιτίας της κρίσης, οι γονείς ξεκίνησαν με τη δημιουργία προγραμμάτων φύλαξης σε σπίτια, όπου μία, δύο ή περισσότερες νηπιαγωγοί απασχολούσαν τα παιδιά των οικογενειών. Απώτερος στόχος της προσπάθειας αυτής ήταν η δημιουργία ενός παιδικού σταθμού που θα πληρούσε τους όρους και τις προδιαγραφές του υπουργείου Παιδείας, με χρηματοδότες τους ίδιους τους γονείς που θα αναλάμβαναν την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων, μαζί με τους μισθούς των εκπαιδευτικών.
Δυστυχώς, όπως μας εξηγεί ο κ. Κώστας Γερολυμάτος, μέλος του Συνεταιρισμού, αυτό δεν κατέστη, μέχρι σήμερα, δυνατόν, επειδή οι προδιαγραφές του χώρου είναι τέτοιες που είναι δύσκολο να βρεθεί, με κόστος ενοικίου στο οποίο θα μπορούσαν να ανταποκριθούν οι γονείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τις ανάγκες του συνεταιρισμού, μαζί με τις υπόλοιπες προϋποθέσεις, απαιτείται το κτίριο να έχει τουαλέτα τουλάχιστον 12 τετραγωνικών μέτρων και ήταν δύσκολο να βρεθεί μια μονοκατοικία που θα κάλυπτε αυτή την προϋπόθεση. Επίσης, όποιες προσπάθειες έγιναν για χρηματοδότηση μέσω Crowdfunding απέτυχαν.
Την ίδια ώρα, ο Συνεταιρισμός Γονέων κατόρθωσε να δημιουργήσει αυτοδιαχειριζόμενο φροντιστήριο, που έχει ήδη κλείσει δύο χρόνια λειτουργίας, με μαθήματα γυμνασίου και λυκείου για περίπου 45 παιδιά. Αυτή η δεύτερη απόπειρα έχει στεφθεί με επιτυχία και, μάλιστα, έχουν δημιουργηθεί και θερινά τμήματα.
Πλέον, οι γονείς του Χαλανδρίου αγωνίζονται να προλάβουν τις προθεσμίες για την έκδοση άδειας λειτουργίας παιδικού σταθμού, από τον Σεπτέμβριο, εφόσον, φυσικά, βρεθεί ο κατάλληλος χώρος, ενώ, δεν αποκλείεται να προσπαθήσουν να αγοράσουν μια υπάρχουσα άδεια, εφόσον δεν προλάβουν τις προθεσμίες, κάτι, ωστόσο, που θα ανεβάσει το κόστος.
Επιδίωξη των μελών του συνεταιρισμού, όπως λέει στο news4all.gr ο κ. Γερολυμάτος, ο παιδικός σταθμός να λειτουργήσει με γνώμονα τις ανάγκες τόσο των παιδιών όσο και των εργαζομένων-εκπαιδευτικών και τα τροφεία να είναι προσιτά για όλες τις οικογένειες (να μην υπερβούν τα 250 ευρώ για κάθε παιδί).
Χανιά – Ο πρώτος συνεταιριστικός βρεφονηπιακός σταθμός των εκπαιδευτικών είναι γεγονός
Ο βρεφονηπιακός σταθμός που δημιούργησαν οι εκπαιδευτικοί στα Χανιά, το καλοκαίρι του 2014, είναι μια απόδειξη για το πως η συνεργασία με όρους αλληλεγγύης και αυτοδιαχείρισης μπορεί να είναι η λύση για πολλά από τα αδιέξοδά μας, την περίοδο της κρίσης. Όταν ο ιδιοκτήτης του σταθμού έφυγε από τη ζωή, οι νηπιαγωγοί και βρεφονηπιοκόμοι ενημερώθηκαν ότι ο σταθμός θα έκλεινε και εκείνες θα έμεναν χωρίς δουλειά. Τον αρχικό φόβο διαδέχτηκε η ελπίδα, όταν η κόρη του ιδιοκτήτη τις ενημέρωσε ότι θα τους παραχωρούσε τον χώρο, μετά από επιθυμία και του ίδιου της του πατέρα. Εκμεταλλευόμενες τον νόμο περί συνεταιρισμών ένωσαν τις δυνάμεις τους και έφτιαξαν την πρώτη συνεταιριστική επιχείρηση φύλαξης παιδιών, στο ίδιο κτίριο που πληρούσε τις απαιτούμενες προδιαγραφές.
Η αυτοδιαχείριση οδήγησε στη δημιουργία του βρεφονηπιακού σταθμού “Η Σύγχρονη Αγωγή”, στην παραλιακή ζώνη των Χανίων. Η πρώτη Κοιν.Σ.Επ. Της περιοχής ήταν γεγονός και ο σταθμός άνοιξε στις 5 Σεπτεμβρίου και, μέχρι σήμερα, λειτουργεί κανονικά.
Όπως αποκαλύπτει στο news4all.gr η Μαρία Χατζιδάκη, τους πρώτους μήνες, τα λειτουργικά έξοδα ήταν τόσα σε σχέση με τα τροφεία που εισέπρατταν, που δεν άφηνε τίποτα για τους δικούς τους μισθούς. Μετά από πολλή προσπάθεια και με την ένταξη στον σταθμό και άλλων παιδιών, σήμερα, η “Σύγχρονη Αγωγή” εξασφαλίζει εισόδημα σε τρεις κοπέλες, ενώ άλλες δύο εκπαιδευτικοί που είναι, επίσης, μέλη, εργάζονται εθελοντικά. Στόχος, φυσικά, είναι να μπορέσουν και οι 5 νηπιαγωγοί και βρεφονηπιοκόμοι να ζουν με τα χρήματα που θα βγάζει η επιχείρησή τους και είναι διάχυτη ανάμεσά τους η αισιοδοξία ότι αυτό θα γίνει, σύντομα, κατορθωτό. “Η απόφαση για το ποιος από τους εκπαιδευτικούς θα μπει στο μισθολόγιο και ποιος θα συνεχίσει ως εθελοντής πάρθηκε με κριτήρια παλαιότητας ή κοινωνικά (αν υπήρχε άλλη πηγή εισοδήματος, οικογενειακές υποχρεώσεις με παιδιά κλπ)” λέει η κα Χατζιδάκη και υπογραμμίζει ότι έχει γίνει προσπάθεια να κρατηθούν σε χαμηλά επίπεδα τα τροφεία, που ξεκινούν από 170 και φτάνουν τα 230 ευρώ, αναλόγως των παρεχομένων υπηρεσιών και των ωρών που βρίσκεται ένα παιδί στον σταθμό.
Για την ώρα, στον σταθμό υπάρχουν 24 παιδιά, ενώ, όπως τονίζει η κα Χατζιδάκη, κανένα παιδί δεν φεύγει από το σχολείο, ακόμη κι αν (όπως έχει ήδη συμβεί σε κάποιες περιπτώσεις) οι γονείς του δηλώσουν αδυναμία να ανταποκριθούν στις οικονομικές υποχρεώσεις τους για κάποιο διάστημα.
Το σχολείο του Ελληνογερμανικού Εκπαιδευτικού Συλλόγου
Το Athener Schule ή “Σχολείο του Ελληνογερμανικού Εκπαιδευτικού Συλλόγου” ξεκίνησε από ομάδα επαναπατρισθέντων οι οποίοι γύρισαν το 1978 στην Ελλάδα από το Γερμανία και θέλησαν να φτιάξουν ένα σχολείο για τα παιδιά τους. Το σχολείο αυτό συνεχίζει να λειτουργεί ως και σήμερα, με το ίδιο συνεταιριστικό σχήμα, με «ιδιοκτήτη» έναν μη κερδοσκοπικό σύλλογο.
Το Athener Schule ή “Σχολείο του Ελληνογερμανικού Εκπαιδευτικού Συλλόγου” ξεκίνησε από ομάδα επαναπατρισθέντων οι οποίοι γύρισαν το 1978 στην Ελλάδα από το Γερμανία και θέλησαν να φτιάξουν ένα σχολείο για τα παιδιά τους. Το σχολείο αυτό συνεχίζει να λειτουργεί ως και σήμερα, με το ίδιο συνεταιριστικό σχήμα, με «ιδιοκτήτη» έναν μη κερδοσκοπικό σύλλογο.
Μέλη του γίνονται οι γονείς που θέλουν τα παιδιά τους να φοιτήσουν στο συγκεκριμένο σχολείο και αποδέχονται τους βασικούς «κανόνες» λειτουργίας του. Σημαντικότερος από αυτούς τους κανόνες είναι η υποχρέωσή τους να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στην εκπαίδευση των παιδιών τους και να συνδράμουν, με κάθε δυνατό τρόπο, στη συλλογική προσπάθεια.
Οι γονείς συμμετέχουν στα κοινά, αποφασίζουν δια της ψήφου, και συνεργάζονται με τους νηπιαγωγούς και τους δασκάλους. Στο σχολείο, τα παιδιά διδάσκονται στα ελληνικά βάσει του προγράμματος του υπουργείου παιδείας, ενώ μαθαίνουν και τα γερμανικά από το προνήπιο.
Τα μέλη καταβάλλουν εισφορές στον σύλλογο και, με δεδομένου ότι δεν υπάρχει επιχειρηματικό κέρδος, το ποσό εξαρτάται, πάντοτε, από τα έξοδα. Οι εισφορές κυμαίνονται από 4500 έως 5000 ευρώ τον χρόνο ανάλογα με την τάξη. Και αν τύχει να προκύψει πλεόνασμα, καταστατική υποχρέωση του συλλόγου, είναι αυτό το κέρδος να επανεπενδυθεί για τις ανάγκες του σχολείου και των παιδιών. Μέρισμα σε χρήμα, σε αυτό τον σύλλογο δεν υπάρχει.
Σύμφωνα με τον κ. Λάμπρο Κατσώνη, πρόεδρο του Δ.Σ. του σχολείου, πρόκειται για “μία από τις ελάχιστες αυτοδιοικούμενες προσπάθειες στην Ελλάδα που έχει στεφθεί με επιτυχία. Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα του σχολείου είναι ότι τα παιδιά μεγαλώνουν χαρούμενα μέσα σε ένα περιβάλλον στο οποίο εκπαιδεύονται ταυτόχρονα”.
Οι γονείς-μέλη του Συλλόγου προσφέρουν τις υπηρεσίες τους –ο καθένας ανάλογα με το επάγγελμά του – εξασφαλίζοντας, εκτός των άλλων, και εξοικονόμηση χρημάτων για το σχολείο. πηγή:news4all