του Νίκου Κοτζιά
O Σύριζα έχει πρωτοκαθεδρία ανάμεσα στις δημοκρατικές αντιμνημονιακές δυνάμεις. Και αυτό, διότι διαθέτει τις περισσότερες και ισχυρότερες δυνάμεις, είναι παρόν στα περισσότερα σημεία της συνολικής κοινωνικής μάχης, όπως είναι η μάχη ενάντια στα μνημόνια, την Ολιγαρχία και τη διεθνή επιτροπεία. Διαθέτει σχετικά μεγαλύτερο εύρος εξειδικευμένων θέσεων. Οι υπόλοιπες δυνάμεις, έστω με παράπονα και κριτική, του αναγνωρίζουν αυτό το προβάδισμα. Μπορεί να μην την εμπιστεύονται επαρκώς, αλλά κατανοούν ότι αυτός είναι το κέντρο βάρους στο υπό διαμόρφωση μέτωπο.
Ως δύναμη πρωτοκαθεδρίας, ο Σύριζα ψηφίζεται στις πανελλήνιες μάχες από ευρύτερες δυνάμεις από εκείνες που είναι συνδεδεμένες μαζί του, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο σε πολλές επιμέρους μάχες και εκλογικές διαδικασίες, όπως στους δήμους, στους συλλόγους και στα σωματεία.
Ενώ όλο και περισσότερες δυνάμεις συμβάλλουν στη δημιουργία ενός εκλογικού ρεύματος ανατροπής του σημερινού πολιτικού σκηνικού μεγαλύτερου εκείνου του 2012, με αριθμητικό κέντρο το Σύριζα, η ένταση αυτού του ρεύματος δεν ενισχύεται επαρκώς. Και αυτό διότι έχουν συσσωρευτεί στη καθημερινότητα αρκετές απογοητεύσεις και δυσπιστίες έναντι του Σύριζα από τους εν δυνάμει συμμάχους του. Αυτό σημαίνει, όταν αν θέλει ο Σύριζα να νικήσει, πρέπει να κατανοήσει ότι όσο απαραίτητος είναι ο ίδιος στους άλλους, άλλο τόσο τους έχει και εκείνος ανάγκη. Ότι η διαλεκτική είναι ότι σήμερα τίποτα το καλό σε αυτό τον τόπο δεν μπορεί να γίνει χωρίς τον Σύριζα, αλλά και τίποτα δεν μπορεί να κάνει εκείνος «μέχρι τέλους» χωρίς τις δυνάμεις με τις οποίες δύναται να συμπορευτεί.
Είναι φανερό, ότι οι εν δυνάμει σύμμαχες δυνάμεις του Σύριζα, έχουν με βάση τα δικά του κριτήρια πολλές αδυναμίες, κενά, ατέλειες. Ορισμένες μάλιστα από αυτές τις δυνάμεις θα μπορούσαν να κατηγορηθούν για ασυνέπεια, ακόμα και για την μία ή άλλη βλαπτική επιλογή τους. Πράγματι, συχνά η κριτική του Σύριζα σε δυνάμεις που τον προσεγγίζουν είναι βάσιμη. Όμως ακόμα και αν είναι δικαιολογημένη δεν βοηθά όταν γίνεται με τρόπο ακραίο. Εξάλλου, και η άλλη πλευρά θα μπορούσε να καταμαρτυρήσει αδυναμίες, ακόμα και πολιτικές αμαρτίες στον Σύριζα και σε στελέχη του.
Προκειμένου να προωθηθεί το μέτωπο δυνάμεων, λοιπόν, χρειάζεται να αντιληφθούν οι δύο πλευρές ότι τα κριτήρια με τα οποία μετρά η καθεμία το δικό της μπόι και σκιά, δεν μπορεί να χρησιμοποιούνται ως κριτήρια αξιολόγησης της άλλης. Αφενός δεν μπορεί να μετρά ο Σύριζα τους τρίτους με κριτήριο το αν θα τους ενέτασσε στις γραμμές του, ενώ πρόκειται για εν δυνάμει συμμάχους, αφετέρου δε, δεν μπορούν οι εν δυνάμει σύμμαχοι να υποβαθμίζουν τον Σύριζα στο όνομα ασυνεπειών του. Να προσπερνούν, δηλαδή, τον σημαντικό του ρόλο στην σημερινή μάχη για τη Σωτηρία της Πατρίδας καθώς και τον ιδιαίτερο ρόλο του σε αυτή τη μάχη. Ούτε εμείς οι άλλοι είμαστε πάντα όπως θα μας ήθελε ο Σύριζα, ούτε και ο Σύριζα είναι έτσι όπως θα ευχόμασταν.
Κριτήρια συνεργασίας στη σημερινή πολιτική συγκυρία δεν μπορεί να είναι εκείνα που απαιτούνται για να είναι κανείς μέλος στη μία ή άλλη οργάνωση, αλλά του αν μπορεί και ωφελεί τον τόπο και τη δημοκρατία μια συνεργασία μαζί του. Αν αυτή βοηθά την πολιτική Σωτηρίας της ελληνικής κοινωνίας. Αν συμβάλλει στην ανατροπής της πολιτικής των μνημονίων, των κοινωνικών ανισοτήτων και της απαλλαγής της χώρας από την ξένη επιτροπεία. Αν και κατά πόσο, επί παραδείγματι, δυνάμεις που θέλουν να συνεργαστούν με τον Σύριζα το κάνουν προκειμένου να δυναμώσει το ρεύμα/μέτωπο για μια τέτοια ανατροπή ή το κάνουν διότι ανακάλυψαν έναν νέο δρόμο εξυπηρέτησής του εγώ τους. Ή αντίστροφα αν αρνήσεις συνεργασίας από οργανώσεις του Σύριζα πηγάζουν από αγωνία για τη νίκη ή ακολουθούν μια γραφειοκρατική λογική.
Μια μεγάλη συμμαχία των δυνάμεων Σωτηρίας του τόπου, απαιτεί την παρουσία μιας δύναμης που έχει τη θέληση και τη δύναμη να την οργανώσει. Εάν δεν υπάρξει, τότε το κενό θα καλυφθεί από άλλες δυνάμεις. Τότε, πιθανά να έχει χαθεί μια ιστορική ευκαιρία. Τα αποτελέσματα σε μεγάλους συλλόγους, όπως ο Δικηγορικός της Αθήνας, το ΤΕΕ, αλλά και σε πολλά εργατικά σωματεία, κέντρα και ομοσπονδίες, είναι ενδεικτικά του προβλήματος που περιγράφω.
Ένα μεγάλο ζητούμενο, λοιπόν, είναι η μετατροπή μιας πρωτοκαθεδρίας, που από τον χαρακτήρα της είναι προσωρινή και ασταθής, σε ηγεμονία που δίνει σταθερότητα και βάθος σε μια προοπτική νίκης. Για να επιτευχθεί χρειάζεται η ισχυρότερη δύναμη να είναι σε θέση να οργανώνει μεγάλες συμμαχίες. Δεν υπάρχει ηγεμονία, πολιτική, πολιτισμική, ηθική, χωρίς αυτή να προσδιορίζεται θετικά ως προς τρίτους. Κατά προέκταση, ηγεμονία δεν προκύπτει με μια ισοπεδωτική λογική αποκλεισμών, έστω και αν αυτοί σε εξειδικευμένες περιπτώσεις, ως εξαίρεση, είναι λογικοί. Κατά συνέπεια δεν πρέπει να σφραγίζεται η συμπεριφορά μιας πολιτικής δύναμης από περιχαρακώσεις και αποκλεισμούς. Ο ηγεμόνας είναι ηγεμόνας σε ένα μπλοκ δυνάμεων, σε ένα μέτωπο, και όχι ως αρνητής συμμαχιών ή αποτροπέας και αποδιοργανωτής της προοπτικής ενός τέτοιου μετώπου. Ένας πολιτικός ηγεμόνας πρέπει να έχει σταθερή πολιτική συμμαχιών, πάνω σε αρχές και αξίες. Ηγεμονία σημαίνει την μετατροπή της εκ των πραγμάτων πρωτοκαθεδρίας σε μια θετική σχέση με τρίτους με τους οποίους έχει κοινούς σκοπούς και αγώνες.
nikoskotzias.com/